Melioratsiya

5.9-rasm.  Teleskopik ish jihozli ekskavator:
1-yurish uskunasi;  2-aylanuvchi  tayanch m exanizmi;  3-aylanish platformasi;
4-harakat manbai;  5-teleskopik xartum;  6- ch o‘mich.
5.3. Ko‘p cho‘michli ish jihoziga ega boMgan  kanal va 
kollektorlarni tozalovchi mashinalar
K o‘p  cho‘michli ko‘ndalang va bo‘ylama qaziydigan ekskavatorlar 
qurilish  mashinalarida  ham  ishlatiladi.  Qurilish  mashinalaridagi  ko‘p 
cho‘michli  ish  jihozlarining  cho‘michlari,  namligi  yuqori  boMmagan 
gruntlarni  qirqishga  moMjallangan  b o iib ,  undagi  qirqilgan  grunt, 
namligi past boMgani  uchun, cho‘michlarga yopishmasdan to‘kiladi.
Melioratsiya  mashinalarida  ishlatiladigan  ko‘p  cho‘michli  ish 
jihozlarining  cho‘michlari,  asosan  namligi  yuqori  boMgan  gruntlarda va 
suv  osti  cho‘kindilarini  qazishga  moMjallangan.  Shu  sababli,  cho‘mich 
ichidagi  grunt  yoki  cho‘kindi  cho‘mich  devorlariga  yopishib,  uni
67

---

to‘kilishiga  imkoniyat  bermaydi.  Cho‘mich  ichidagi  cho‘kindim 
majburan  to‘kuvciii  moslamaga  ega  bo‘lgan  ish  jihozlari  yaratilgan 
bo"lib, ular shunisi bilan qurilish mashinalarinikidan farq qiladi.
Bunday  cho‘michning  umumiy  ko‘rinishi  5.10-rasmda  keltirilgan, 
Ikki  qatorli  zanjirlar oraJig4ming m a’lum oraliqlariga maxsus cho‘mich- 
lar o'm atiladi,  C ho'm idm ing orqa devori vazifasini  bajaruvchi qoszg‘a- 
iuvehan  kurak.  eho'm iehning  yon  devorlarining  yuqori  qismiga  qo‘z- 
g ‘aluvchan  qilib  o ‘rnatiladi,  Kurakning yuqori  qismi  til  shaklida  yasal- 
gan  bo"lib,  u  qo'zg'alm as  rolik  15  ga  tiralganda  kurakni  uning  o 'qi  7 
atrofida  burishi  hisobiga cho‘michni  tozaiaydi  va  prujina  12  yordamida 
kurak  yana  oldingi  holatga  qaytadi.  Q o‘zg‘almas  rolik  15  ko‘p 
cho‘miehli  ish jihozi ramasining yuqori qismida o ‘rnatilgan b o iad i.