Melioratsiya

Yangi  yotqizilgan  betonlarni  qirquvchi  mashinalar.  Betonni 
qirqishdan  asosiy  maqsad;  havoning  (issiq  yoki  sovishi)  ta ’sirida  be­
tonlarni  yorilishini  oldini  olish,  kanal  sirti  o ‘tirishi,  y a’ni  cho‘kishini 
(tabiiy  zichlanishi)  yotqizilgan  beton  bilan  birgalikda  bo'lishiga  va 
yotqizilgan betonlarni qayta ta’mirlashga sharoit yaratishdir.
Beton  qirquvchi  uskunalar  ham,  qirquvchi  ish  jihozining 
harakatiga qarab  ko‘ndalang va  bo‘ylama (kanal o ‘qiga nisbatan) turiari 
mavjud.  Qirquvchi  pichoqlar  ham,  sifatli  tirqish  (chok)  hosil  qilish 
maqsadida,  ularni  qizdirish  yoki  tebranma  harakat  berish  orqali  amalga 
oshiriladi.
Odatda  kanal  sirtini  suv  shimilishiga qarshi  qoplamlar  o‘rnatuvchi 
mashinalar  zavoddan  bir  butun  (komplekt)  y a’ni,  kanal  sirtini 
tekislovchi,  unga  beton  yotqizuvchi  va  yotqizilgan  beton  qatlamini 
qirquvchi  mashinalar  jamlanmasi  holatida  chiqariladi.  Barcha  mashi­
nalar  uchun  yagona  harakat  manbai,  dizelgenerator  bo‘lib,  u  energiyani 
tegishli mexanizmlarga elektr motor va reduktorlar orqali uzatadi.
48

---

Ь)
4.6-rasm.  Titratma harakatli kanal sirtida sirpanib yuruvchi 
beton yotqizuvchi mashinaning umumiy ко ‘rinishi: 
a-