Международный научно-образовательный электронный журнал

ФИО автора:
 Majidova Xadichaxon Elmurod qizi 
Toshkent shaxri Yodju texnika instituti 
Maktabgacha ta'lim yo'nalishi
3-bosqich talabasi 
Название 
публикации:
«MAKTABGACHA 
YOSHDAGI 
BOLALAR 
RIVOJLANISHIDA MEHNAT TARBIYASINING TUTGAN O`RNI» 
Annotatsiya. 
Ushbu maqolada maktabgacha taʼlim muassasalarida mehnat tarbiyasining maqsadi 
va vazifalari, bolalarni mehnatsevarlik ruhida tarbiyalash, bolalarda jamoa orqali ilk 
mehnat malakalarini hosil qilish uslublari batafsil yoritiladi. Maktabgacha ta'lim 
yoshidagi bolalar hayotida mehnat tarbiyasining o'rni naqadar beqiyos ekanligi, bu 
borada mutafakkirlarimiz qarashlarida o'z tasdig'ini topgan qimmatli fikrlar bayon 
etiladi. 
Bolalar mehnatida jamoada ishlash qobiliyati, zarurat tug'ilganda yordam berish, 
tengdoshlarning ishini ijobiy baholash, o'zgalar mehnatini hurmat qilish kabi 
sifatlarni yosh avlodda kamol toptirish borasida so'z boradi.
 
Kalit so'zlar: 
Mehnat tarbiyasi, kattalar mehnati, mehnat turlari, bolalar mehnati, 
mehnat qurollari, barkamol avlod, mehnat qobyatlari, malakalar, tabiatdagi mehnat, 
jamoadagi mehnat, qobilyatlar, fazilatlar, mas'ulyat.
 
Kirish
Mehnat tarbiyasi - tarbiyaning muhim turi, shaxsni shakllantirishning zarur 
shartlaridan biri boʻlgan pedagogik jarayon. Mehnat tarbiyasi kishidan ijtimoiy 
foydali mehnatga ichki ehtiyoj, institutizom, batartiblik, tashkilotchilik, 
tashabbuskorlik, ishchanlik, ishning koʻzini bilish singari sifatlarni qaror toptirishga 
xizmat qiladi. Mehnat inson ehtiyojlarini qondirishning birinchi va asosiy vositasi 
boʻlganligi uchun ham Mehnat tarbiyasi tarbiyaning boshqa hamma turlaridan oldin 
paydo boʻlgan. 
Mehnat tarbiyasi berish hamma zamonlarda ham jamiyat taraqqiyotining asosi, 
yoshlarni hayotga tayyorlashning eng muhim vositasi boʻlib kelgan. Shuning uchun 
ham barcha ilohiy kitoblar va hamma mutafakkirlar tomonidan yaratilgan bitiklarda 
Mehnat tarbiyasiga katta eʼtibor berilgan. Lekin ularga kattalardan farqli tarzda 

---

438 
Mehnat tarbiyasi deyilganda faqat jismoniy mehnatga doir koʻnikma va malakalarni 
shakllantirish koʻzda tutilmagan. Mehnat tarbiyasi, avvalo, oilada bola oʻzini anglay 
boshlashi bilanoq amalga oshirila boradi. Jumladan, chaqaloklar goʻdaklik bosqichiga 
oʻtishlari bilanoq, ularga dastlabki Mehnat tarbiyasi berila boshlanadi. Shunday 
qilinmasa, bola faqat isteʼmolchiga aylanib qoladi va natijada u noshud va yalqovgina 
emas, maʼnaviyati kemtik shaxs ham boʻlib shakllanishi mumkin.