|
References and sources used:
1. Methods of teaching literature [Mant] / textbook: K. Husanboyeva, R. Niyaz Metova
.: "Barkamol fayz media" publishing house, 2018.
2. Y. Gulomov, Inomjon Rasulov, Hasan Rustamov, Belgi Mirzaakhmedov. Methods
of teaching the Uzbek language, Tashkent, "Teacher", 1995.
3. Askar Gulomov. Principles and methods of teaching the native language.
"Tashkent", "Teacher", 1992.
4. Improving the effectiveness of mother tongue teaching. Tashkent, "Teacher", 1996
5. Nurmonov A. Methodology and methods of linguistic research. Tashkent: Akadem
Publishing House, 2010
6.
www.natlib.uz
7.
www.ziyonet.uz
8. www.kitobxon.com
82
ФИО автора:
Xadjayev Rixsilla Fazliddinovich (Toshkent shahar Chilozor tumani
114-maktabning ingliz tili fani, o’qituvchisi)
Название публикации: «
ТIL O'RGATISHDA MASOFAVIY TA'LIM
TEXNOLOGIYALARIDAN FOYDALANISH VA UNDA YUZAGA
KELADIGAN INTERFAOLLIK MUAMMOSI»
Annotatsiya
: Ushbu maqolada masofaviy ta’lim texnologiyalaridan foydalanish va
unda yuzaga keladigan interfaollik muammosi haqida fikr yuritilib, koronavirus
pondemiyasida vujudga kelganda, ta’lim tizimida yuzaga keladigan muammolar
masofaviy ta’lim orqali bartaraf etilishi va texnologiyalar orqali amalga oshirlishi
haqida fikr yuritiladi.
Kalit so’zlar:
til, masofaviy ta’lim, interfaollik, axborot kommunikatsiyasi, chet
tillarini o'qitish
Bugun butun dunyo “coronavirus” pandamiyasiga girdobiga tortildi. Shu
bilan birga ta’lim tizimida vujudga keladigan muammolarni xal qilish muhim vazifa
e’tib belgilab qo’yildi. Ta’limda vujudga kelgan o’qitishning masofaviy shakliga
o’tildi. Bu esa ta’lim jarayonining yana davom etishiga , ta’lim to’xtab qolmasligiga
erishildi.
Bugungi kunda xorijiy tilni bilish o'ta muhim ahamiyat kasb etganligi bois chet tili
o'qitish tizimini ham isloh etish, dars jarayonlariga zamonaviy pedagogik va axborot -
kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda o'qitishning ilg'or usullarini
qo'llash ta'limdagi dolzarb masalalardan biriga aylandi. Davrimizning о'ziga xos
xususiyatlaridan biri bо'lib axborot kommunikatsiya texnologiyalarining jadal
rivojlanishi bilan uning imkoniyatlaridan foydalanib, ta'lim jarayoniga yangicha
yondashish va uni tashkil etishga alohida e'tibor qaratilmoqda. ХХI asr - yuksak
texnologiyalar asri bo'lib, zamonaviy yoshlarimiz nafaqat davr ruhiga monand, balki
elektron olamdagi taraqqiyotga muofiq qadam tashlamoqdalar. Shu boisdan ham, yosh
avlodga ta'lim berish jarayoniga boshqacha yondashishni talab etmoqda. Darslarda
83
o'qituvchining o'mi ham o'zgarib bormoqda. O'qituvehi endilikda asosan yo'naltiruvchi
vazifani o'tamoqda. Zamon bilan hamnafas qadam tashlashni maqsad qilgan
o'qituvchilar darsning har qanday qismini axborot kommunikatsiya texnologiyalari
orqali jonlantirishga tayyor bo'lishlarini davr talab etmoqda.
Ta'lim jarayoniga axborot kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish,
ayniqsa, chet tillarini o'qitish va o'rganishda tobora katta ahamiyatga molik bо'lib
bormoqda. Yangi axborot texnologiyalari chet tillarini о'qitishda katta imkoniyatlar
taqdim etadi, fan bo'yieha sifatli bilim olish va ta'lim samaradorligini oshirishda muhim
o'rin tutadi
1
. Ma'lumki davr talabiga monand dars o'tishda mazkur fandan o'tilayotgan
birortayam mashg'ulot o'qituvchi yoki o'quvchilaming taqdimotisiz o'tmasligi lozim.
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012 – yil l0 - dekabrdagi " Chet tillarini
o'rganish tizimini yanada takomillashtirish chora - tadbirlari to'g'risida"gi Qarorida
"Zamonaviy pedagogik vа axborot - kommunikatsiyasi texnologiyalaridan
foydalangan holda o'qitishning ilg'or uslublarinijoriy etish уо'li bilan, o'sib kelayotgan
yosh avlodni chet tillariga o'qitish, shu tillarda erkin so'zlasha oladigan mutaxasislarni
tayyorlash tizimini tubdan takomillashtirish hamda uning negizida, ulaming jahon
taraqqiyoti yutuqlari hamda dunyo axborot resurslaridan keng ko'lamda
foydalanishlari, xalqaro hamkorlik va muloqatni rivojlantirishlariuchun shart sharoit
vа imkoniyatlar yaratish " ishlari vа buninguchun bir qator muhim vazifalami amalga
oshirish zarurligi ko'rsatilgan. Mazkur hujjatda 2013- 2014-o'quv yilidan boshlaboq
umumiy o'rta ta'lim maktablarining birinchi sinflaridan chet tillari avval o'yin tarzida
keyinchalik asosiy ta'lim sifatida axborot kommunikatsiya texnologiyalari
vositalaridan foydalangan holda o'qitish belgilab berilgan. Ushbu muhim qarorga
muofiq bugun, ayniqsa chet tillarini o'rganish darslariga yanada chuqurroq nazar
tashlandi. Jahon maydonida yurt sha'nini munosib himoya qilishiuchun yoshlarimiz,
avvalo o'zining xorijiy tengdoshlari bilan raqobatlasha olishi lozim. Bugun esa raqobat
chet tillari, xususan, xalqaro biznes tili bо’lgan ingliz tilida olib borilmoqda.
1
Ishmuhhamedov R.J. Innovatsiya texnologiyalari yordamida ta'lim samaradorligini oshirish yo'llari.
-
Т
.: TDPU, 2004.
В
-47.
84
Xulosa qilib aytish mumkinki, interfaol ta'lim bir vaqtda bir nechta masalani
hal etish imkoniyatini beradi. Bulardan asosiysi-o'quvchilaming muloqot olib borish
bo'yicha ko'nikma va malakalarini rivojlantiradi, o'qиvchilar orasida emostional
aloqalar o'matilishiga yordam beradi, ularni jamoa tarkibida ishlashga, o'z
o'rtoqlarining fikrini tinglashga o'rgatish orqali tarbiyaviy vazifalaming bajarilishini
ta'minlaydi. Shu bilan birga, amaliyotdan ma'lum bo'lishicha, dars jarayonida interfaol
metodlarni qo'llash o'quvchilarning asabiy zo'riqishlarini bartaraf qiladi, ular
faoliyatining shaklini almashtirib turish, diqqatlarini dars mavzиsining asosiy
masalalariga jalb qilish imkoniyatini beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
