Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №20 (том 5)



Download 20,94 Mb.
Pdf ko'rish
bet258/402
Sana11.07.2022
Hajmi20,94 Mb.
#774459
TuriСборник
1   ...   254   255   256   257   258   259   260   261   ...   402
Bog'liq
ОИНВ21ВЕКЕ. Ноябрь 2021. Том 5

2-3-sinflarda fe’lni o’rganish. 
Bu bosqichning asosiy vazifasi Fe’l - so’z turkumi 
degan tushunchani shakllantirish, bo’lishli va b’o’lishsiz fe’llarning ma’nosi va 
shakliga qarab farqlash ko’nikmasini hosil qilish, bo’lishsizlik qo’shimchasi (-ma) 
ning talaffuzi va imlosini o’rgatish hisoblanadi.
Fe’lning harakat bildirishi yuzasidan o’quvchilarda aniq tasawur hosil qilish uchun 
o’qituvchi ularga shu darsdagi mehnat jarayonini tasvirlashni, ya’ni o’quvchilarning 
o’zlari bajarayotgan ish-harakatni aytishni so’raydi, suhbat o’tkazadi. Suhbatda 
,,O’qituvchi nima qildi? O’quvchilar nima qildilar? Hozir o’qituvchi nima qilyapti? 
O’quvchilar nima qilyaptilar? Endi o’quvchilar nima qiladilar? O’qituvchi nima 
qiladi?" kabi savollardan ham foydalanadi. Suhbat jarayonida o’quvchilar o’qituvchi 
rahbarligida fe’llarni so’rog’i bilan yozib bo-radilar. Masalan, 
nima qildi? - 
so’zladi, 
tushuntirdi; 
nima qildilar? - 
tingladilar, yozdilar; 
nima qilyapti? - 
tushuntirayapti, 
so’rayapti, tinglayapti; 
nima qilyaptilar? - • 
javob berayaptilar, yozayaptilar, 
tinglayaptilar; 
nima qiladi? - 
tekshiradi, ko’radi; 
nima qiladilar? 
ishlaydilar, 
bajaradilar, yozadilar.
Suhbatdagi yoki o’quvchilar aytgan gaplardan birini gap bo’lagi jihatdan tahlil qilish 
asosida xulosa chiqariladi: 
nima qildi? nima qilyapti? nima qiladi? 
kabi so’roqlarga 
javob bo’lib, predmet harakatini bildirgan so’zlar 
fe’l 
deyiladi. Fe’l gapda kesim 
vazifasida keladi.
Mavzu yuzasidan o’quvchilarda ko’nikma hosil qilish uchun so’roq berib fe’lni 
aniqlash, gap mazmuniga mos fe’lni tanlab qo’yish, aralash berilgan so’zlardan, 
shuningdek, rasmga qarab gap tuzish kabi mashqlardan foydalaniladi.


615 
Dasturga ko’ra 3-sinfda bo’lishli va bo’lishsiz fe’llar o’rganiladi. Mavzu suhbat 
asosida tushuntiriladi. Suhbat uchun ,,O’qish darsida kimlar o’qidi? Shokir ham 
o’qidimi? Kim so’zladi? Alisher so’zladimi? Barno kutubxonaga boradimi? Abdulla-
chi?, U qachon bormoqchi? Hozir kim tushuntirayapti? Hozir Tohir gapiryaptimi?" 
kabi savollardan ham foydalaniladi. O’quvchilar so’roq berib fe’llarni topadilar, 
ma’nosini qiyoslaydilar va o’qituvchi rahbarligida tushuntiradilar. Xulosa chiqariladi: 
fe’l harakatning yuzaga chiqqanini, ya’ni bajarilganligini 
(o’qidi, so’zladi), 
hozir 
bajarilayotganini 
(tushuntiryapti), 
endi bajarilishini 
(boradi, o ‘qiydi) 
bildiradi. Bu 
fe’llar 

Download 20,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   254   255   256   257   258   259   260   261   ...   402




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish