Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №20 (том 5)



Download 20,94 Mb.
Pdf ko'rish
bet178/402
Sana11.07.2022
Hajmi20,94 Mb.
#774459
TuriСборник
1   ...   174   175   176   177   178   179   180   181   ...   402
Bog'liq
ОИНВ21ВЕКЕ. Ноябрь 2021. Том 5

Annotatsiya
: Ushbu maqolada O’zbekistonning geologik tuzilishi meneral
resurslari tasnifi ularni sanoat sohasidagi ahamiyati,konchilik sanoatining
rivojlanishi,uning istiqbollari, konlarning atrof muhitga ta’siri hamda iqtisodiyotdagi 
o’rni haqida so’z boradi. 
Kalit so’zlar:
Geologik davrlar,geologik xarita,minerallar tasnifi,konchilik ishi,jahon 
reytingi,global iqlim o’zgarishi,rekultivatsiya. 
O’zbekiston yer yuzasing hozirgi ko’rinishi uzoq davom etgan geologik davrlar 
mobaynida Yearning ichki va tashqi kuchlarining birgalikdagi ta’siri natijasida 
vujudga kelgan.Geologik qobiqning hozirgi holatini, uning ayrim qatlamlarining kelib 
chiqishini tushunib olish va izohlab berish uchun yerning tarixmi bilishimiz kerak.Yer 
po’sti noorganik qismining paydo bo’lishi va rivojlanishi Hayvon va o’simliklarning 
hayoti bilan bevosita bog’liq bo’lib, ularni o’rganishda yer qatlamlari orasida saqlanib 
qolgan tamg’alargina yordam beradi.


453 
O’zbekiston hududi geologik taraqqiyoti mobaynida murakkab jarayonlarni boshidan 
kechirgan. Shuning uchun relyefi xilma-xil. O’zbekistonni geologik tuzlishi juda 
murakkab, bu yerda Proterazoy erasidan to’rtalamchi davrgacha hosil bo’lgan 
cho’kindi, magmatik va metomorfik tog’ jinslari uchraydi. Proterazoy va Paleozoy 
tog’ jinslarini burmalangan va juda ko’p yoriqlar bilan parchalab yuborilgan. Geologik 
tuzlishi xilma-xil bo’lib, uning hududi,asosan, ikkita katta telfonim tuzilma ya’ni 
Tyanshan orogenic tarqalgan yerlar va Turon plitasidan iborat. Respublikamizning 
Tyanshan orogen qismi bir qancha kattalikdagi tektonik tuzilmalardan iborat bo’lib, 
ularning eng kattalari Chotqol, Qurama, Turkiston, Zarafshon burmali tizmalari 
hisoblanadi. Turon plitasi ham har xil tektonik tuzilmalar (ko’tarilmalar va 
botiqlar)dan tashkil topgan. Bu strukturalar Gersin va Alp tog’ paydo bo’lish 
davrlarida hosil bo’lgan, tuman katta-kichik yo’nalishidagi yer yoriqlari bilan kesilgan. 
Bu yoriqlari orqali neogen davridan boshlab hozir ham davom etayotgan yangi 
tektonik harakatlar ta’sirida turli balandlikga ko’tarilgan, ba’zilari cho’kkan bo’lib 
hozirgi tizmalari va ular orasida joylashgan tog’ oraliq qoldiqlari bor.Gersin tog’ 
paydo bo’lish jarayonida tektonik harakatlar bilan birga vulqonlar o’tilgan. Vulkanik, 
yer qobiqlari yoriqlari bo’ylab sodir bo’lgan gidrotermal va boshqa jarayonlar 
natijasida rudali, rangli, nodir, qimmatbaxo foydali qazilmalar hosil bo’lgan. 
Geosinklinal sharoitda sodir bo’ladigan jarayonlar bir necha marta takrorlagan. 
Arxey erasi: hududda bir necha dengiz havzalari mavjud bo’lib, ularni ajratib turgan 
quruqliklarda tirragan, vulkanik va korbonat tog’ jinslari to’plangan. Bu tog’ jinslari 
arxey davrining oxirgi proterazoy davrining boshida metomorfozlashgan.

Download 20,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   174   175   176   177   178   179   180   181   ...   402




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish