|
Reja:
1.Mehnat faoliyatini kafolotlovchi muofiqliklar.
2.Mehnat xavfsizligi psixologiyasi.
3.Ishchining funksional holati.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimga tayinlangan yoki ozod qilingan O’zbekiston Respublikasi Mehnat vaziri boshchilik qiladi. Mehnat vaziri yakka boshchilik asosida Vazirlik faoliyatiga rahbarlik qiladi hamda Vazirlikka yuklangan vazifalar va fuksiya;arning bajarilishi uchun. Shaxsan javob beradi. Vazir o’rinbosarining va vazirlik tizimidagi boshqa mansabdor shaxslarning vakolatlarini javobgarlik darajasini belgilaydi.Moddiy rag’batlantirish chora-tadbirladi Vazirlik xodimlarning moddiy rag’batlantirish qonun hujjatlariga muofiq amalga oshiriladi. Vazirlik xodimlarning ish haqi lavozim
maoshi mukofotlar, qo’shimcha to’lovlari ustamalar, amalga oshiriladigan qonun hujjatlarida nazarda tutilgan rag’batlantirish to’lovlaridan iborat bo’lgan.
2.Mehnat xavfsizligi psixologiyasi.
Mehnat psixologiyasi – insonning mehnatga yoki mehnat faoliyatining qonuniyatlari va uning rivojlanishini tadqiq qilinadigan psixologiya asosidir. Mehnat psixologiyasi mehnatda shaxsning faoliyati bo’sh vaqti, dam olishining ishlab chiqishga ta’sirini ham o’rganadi. Mehnat psixologiyasi nemis – amerikalik psixolog G.Myunsterperning u psixologiya va ishlab chiqarish unumdorligi.
Mehnat xavfsizligi psixologiyasi – psixologik ilmning bir sohasidir. Ijtimoiy tarixiy va aniq ishlab chiqarish sharoitiga , mehnat qurollariga , mehnatga o’qitish usullariga va sihlovchilarning shaxsiy psixologik sifatlariga bog’liq holda har xil turdagi mehnat faoliyatining psixologiyani o’rganadi.
Shuning uchun mehnat psixologiyasining o’rganish obyekti nafaqat mehnat faoliyati va mehnat xavfsizligi bo’lmasdan , balki mehnatkashlarning shaxsiy afealliklari, qisman – uning kasbiy qobiliyatlari va mehnat faoliyati amalga oshiriladigan , mehnatdagi shaxslararo munosabatlar, predmatlar, qurollar, mehnat ozuqalari ishlab chiqarishga o’qitishning usullari hisoblanadi. Mehnat psixologiyasining asosiy masalasi – mehnat faoliyatini yengil, xavfsiz bo’lishiga uning katta xursandchilik olib kelishiga , korxonalardagi insoniy munosabatlar garmonik va aktiv bo’lishga yordam berishdir. Mehnat xavfsizligi psixologiyasi inson faoliyati xavfsizligi ta’minlash bo’yicha tadbirlar tizimida muhim zvenoni tashkil qiladi.
Zamonaviy ishlab chiqarishda buzilish va jarohatlanish muammolarini faqat injenerlik usullari bilan yechish mumkun emas. Xavfsizlik psixologiyasi deganda inson faoliyati xavfsizligi ta’minlash uchun psixologik bilimlarni qo’llash tushuniladi. Xavfsizlik psixolohiyasi deganda psixologik jarayonlar , xususiyatlar va holatlar. Psixologik jarayonlar psixologik faoliyatining asosini tashkil qiladi. Bularsiz bilimning vujudga kelishiva hayot tajribasini orttirish mumkun emas. Psixologik jarayonlarning bilimli, emotsional va irodali turlari mavjud ( sezish, zehnlash, eslash va hokazo). Psixologik xususiyatlar (shaxs sifati). Shaxs xusussiyati bu uning muhim afzalliklari . Psixologik holatlar turli-tumanlik va vaqtinchalik xarakteri bilan ajraladi, u aniq davrda psixologik faoliyatning afzalliklarini aniqlaydi va butun psixologik jarayonlar davomida ijobiy yoki salbiy bayon qilinishi mumkun. Mehnat psixologiyasi vazifalari va xavfsizlik psixologiyasi muammolaridan kelib chiqqan holda ishlab chiqarish jarohati halokatning oldini olishni tashkil qilishda alohida ahamiyatga ega bo’lgan ishlab chiqarishpsixologik holatlari va maxsus psixologik holatlarni ajratish maqsadga muvofiq. Inson faoliyati ish qobiliyatining samaradorligi psixik kuchlanishning darajasiga asoslanadi.
Shuning uchun mehnat xavfsizligi nuqtai nazaridan, bir tomonidan, inson uzining qiziqishi va moyilligini qanoatlantiradigan ish turini qabul qilishi juda muhim.
Boshqa tomondan, jamoadagi butun vaziyat o’z faoliyatida keraklicha qiziqish namoyish qilmaydiganlarga yaxshi ta’sir qilinishini kuzatish kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |
