Mehnat muhofazasi va ekologiya

Davlat tog‘ ishlari nazorati. Bu tashkilot bug‘ qozonlarining to‘g‘ri ishlashini, bosim ostida ishlaydigan idishlarni, yuk ko‘tarish mashinalari (ko‘tarma kranlar, liftlar), ekskavatorlar, gaz uskunalari magistral quvurlari ishini va portlovchi moddalarni ishlatish, saqlash va tashish ishlarini nazorat qilish.
Davlat sanitariya nazorati- Bu tashkilot havoni, suvni va tuproqni ifloslanishdan ogohlantirish, shovqin va titrashni yo‘qotish, sexlarning sanitariya holatlarini yaxshilash ( harorat, nisbiy namlik, yoritilganlik va h.k.) ishlarini nazorat qiladi.
Davlat energiya nazorati- Bu tashkilot korxonalardagi energiya sistemalarining texnik eksplutatsiyasini va havfsizlik texnikasi qoidalariga rioya qilishni nazorat qiladi.
Davlat Yong‘in nazorati- Bu tashkilot Yog‘inga qarshi tadbirlarni, o‘t o‘chirish vositalarining holatini, Yong‘in haqida habar berish vositalarining ishini nazorat qiladi.
Davlat kasaba uyushmasii nazorati-kasaba uyushmalari markaziy qo‘mitasihamda Respublika va viloyat nazoratchilari tomonidan amalga oshiriladi.Bu tashkilotlarning texnik nazoratchilariga korxonalarning mehnat muxofazasi xaqidagi qaror, qoida va yo‘riqnomalari,sanoat sanitariyasi va mehnat qonunchiligini nazoratqilish topshirilgan.
Jamoa kasaba uyushmasi nazorati – korxona, sex va bo‘limlarda umumiy majlisda saylangan mehnat muhofazasi vakillari tomonidan amalga oshiriladi. Ular korxonalarda mehnat qonunchiligini, xavfsizlik texnikasi talablarini sanoat sanitariyasi qonunlarining bajarilishini hamda jamoa shartnomalarining bajarilishini, mehnatga beriladigan ish haqi to‘g‘riligini nazorat qiladilar. Mehnat muhofazasi tadbirlari rejalarini tuzadilar.
Mehnatni muhofaza qilishda boshqarma nazorati yuqori tashkilot mehnatni muhofaza qilish bo‘limlari orqali amalga oshiriladi.
Kompaniyalar, korporatsiyalar, assotsiatsiyalar va vazirliklar ishini mehnat muhofazasi masalalari bo‘yicha nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi ijtimoiy ta’minot va mehnat vazirligiga, oliy nazorat esa Respublika bosh Prokuroriga yuklatiladi.
Korxonalarda bevosita mehnat muhofazasini tashkil qilish va uning bajarilishini nazorat qilish mehnat muhofazasi bo‘limiga yuklatilgan. Bu korxona tarkibidagi mustaqil bo‘lim hisoblanib, bevosita korxona rahbariga yoki bosh muhandisga bo‘ysunadi.
Korxonalarning mehnat muhofazasi bo‘limi korxonada kasbiy kasalliklarni va jarohatlarni oldini olish, ishchilarga sog‘lom va xavfsiz ish sharoitlarini yaratish borasida javobgardir.
Bo‘lim o‘z ishini kasaba qo‘mitasi, texnik nazorat va mahalliy davlat nazorat tashkilotlari bilan birgalikda va korxonaning boshqa bo‘limlari bilan bog‘langan holda tuzilgan reja asosida olib boradi.
Uning vazifalari quyidagilardir:
Xavfsiz va sog‘lom ish sharoitlarini yaratish, jarohat va kasbiy kasalliklarni keltirib chiqaradigan omillarni bartaraf qilish, ilg‘or tajribalarni, standartlar tizimini va mehnat muhofazasi bo‘yicha ilmiy tadqiqotlar natijalarini joriy qilish. Mehnat sharoitini yaxshilash bo‘yicha kompleks reja ishlab chiqish va uni muntazam ravishda bajarish. Bo‘lim xodimlari ishlab chiqarish sex va bo‘limlarni foydalanishga qabul qilib olish komissiyasida qatnashadi, yo‘l–yo‘riqlar va korxonada mehnat muhofazasi bo‘yicha o‘quv ishlarini tashkil qiladi. muhandis–texnik va hizmatchi xodimlarni mehnat muhofazasi qoida, me’yor va yo‘riqnomalari bo‘yicha bilimlarini tekshirish uchun o‘tkaziladigan attestatsiya komissiyasida qatnashadi. Ishchi xodimlarning mehnat muhofazasiga tegishli xat, ariza va shikoyatlarini ko‘rib chiqadi va tegishli choralar ko‘radi. Belgilangan shakllarda hisobot tayyorlaydi.
Hozirgi paytda sanoat korxonalarida ham uch pog‘onali nazorat keng joriy qilingan.