Mehnat ishlab chiqarish tadbirkorlik qobiliyati kapital halim hamroyev tadbirkorlik asoslari

ijtimoiy resursi sifatida moddiy va intellektual mulk obyekti bo‘lishi
mumkin”. Tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlashda uni kerakli axborot
bilan ta'minlash vazifasini davlat o ‘z zimmasiga olgan. Lekin tadbir­
korlar o ‘zlariga kerakli axborotni olishga o ‘zlari faol harakat qilishlari
zarur. Buning uchun esa tadbirkorlar axborot turlari va manbalari, uni
olish, to‘plash, tartibga solish, saqlash, berish, ishlatish y o ‘llarini yax-
shi bilishlari lozim.
Axborotning ichki va tashqi, birlamchi va ikkilamchi, statistik,
buxgalteriya va operativ, iqtisodiy, ijtimoiy, huquqiy, demografik,
psixologik va boshqa turlari, miqdoriy va sifatiy, natural va qiymat
ko‘rinishlari mavjud. Axborot olish manbalari ichki (tadbirkorlik sub­
yektlarining buxgalteriya, moliya, statistika, operativ hisobotlari va
253

---

boshqa hujjatlari) va tashqi (televideniye, radio, gazeta, jurnallar, kitob-
lar, reklama vositalari, m e’yoriy-huquqiy hujjatlar va boshqalar) man-
balardan iboratdir.
Hozirgi zamonda jadallashib borayotgan fan-texnika taraqqiyoti
natijalaridan biri axborot texnologiyasining vujudga kelishdir. Axborot
texnologiyasi — bu zamonaviy komputer texnikasi, axborot va bilimlar
bazalari, intellektual, ekspertlar, qarorlarni qo‘llab-quvvatlashtizimlari
singari dasturlar yordamida axborotni izlash, to‘plash, tartibga solish,
saqlash, uzatish jarayonlari majmuyidir. Bu texnologiya tadbirkorlikda
ham muhim rol o ‘ynaydi. Chunki tadbirkorlik faoliyati uchun juda k o‘p
turli-tuman axborotlar kerak. Tadbirkorlarni nafaqat mahalliy bozorlar,
balki tashqi bozorlar qiziqtiradi, ular to‘g ‘risidagi ma’lumotlami tezda
aniqlash va topib olish zarur. Demak, tadbirkorning axborotga bo‘lgan