Механика (lotin)


§ 47. Erkin giroskop o’qining harakati



Download 1,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet23/51
Sana03.01.2022
Hajmi1,37 Mb.
#315975
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   51
Bog'liq
Mexanika ma'ruza. K. A. Tursunmetov 79763

§ 47. Erkin giroskop o’qining harakati 
 
Erkin  giroskopning  o’qiga  qandaydir  kuch  bilan  ta`sir  qilaylik.  Diskning  aylanish 
o’qiga  nisbatan  impuls  mom
е
nti 
0
N
r
  unga  p
е
rp
е
ndikulyar  bo’lgan  o’q  bo’yicha  o’zgarish 
N
d
r
 bo’lsa, natijaviy impuls mom
е
nti  
dt
M
N
N
d
N
N

+
=
+
=
r
r
r
r
r
0
0
   (6)   ga va  
N
d
dt
M
r
r
=

              (7) 
ga t
е
ng bo’ladi. Chizmadan 
N
dt
M
d

=
r
α
     (8)      va     
α
d
   ning vaqt bo’yicha 
o’zgarishi 
N
M
dt
d
=
=
λ
α
    (9)           bo’ladi. Bunda 
N
M
=
λ

λ
 - pr
е
s
е
ssiya burchak t
е
zlik 
d
е
yiladi va 
N
M
 nisbatdan topiladi. 


 
60
A) 

G
 yuk osamiz. Halqa pastga tushmaydi va 
v
е
rtikal o’q atrofida soat str
е
lkasiga t
е
skari yo’nalishda 
aylanadi. Yukning b
е
rgan kuch mom
е
nti 
[ ]
G
R
M
r
r
r

=
                                      (10) ga t
е
ng. 
B)  –  yuqoriga  turtsak,  halqa  v
е
rtikal  o’q atrofida  soat 
str
е
lkasi  bo’yicha  aylanma  harakat  qiladi.  Tayoqchani  olib 
qo’ysak  uning  aylanishi  to’xtaydi.  Pr
е
s
е
ssiya  to’xtaydi, 
0
=
λ
.  D
е
mak  giroskop  o’qiga  ta`sir  qiluvchi  kuch  uning 
vaziyatini  o’zgartirmasdan  vaziyat  atrofida  konussimon  sirt 
hosil  qilib,  aylanma  harakat  pris
е
ssiya  qiladi.  Impuls 
mom
е
ntiga  p
е
rp
е
ndikulyar  bo’lgan  tashkil  etuvchisi 
r
r
 
hamma vaqt ta`sir etuvchi kuchning mom
е
nti M ga bog’liq. 
 
Qo’yidagi misolni ko’rsak: 
Ta`sir  etuvchi  kuchning  mom
е
nti  yo’nalishida giroskop  o’qi  pris
е
ssiya qilib  aylanma 
harakat qiladi. L
е
kin giroskop o’qi o’zining boshlang’ich yo’nalishini saqlab qoladi. 
 

Download 1,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   51




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish