Механика (lotin)



Download 1,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/51
Sana03.01.2022
Hajmi1,37 Mb.
#315975
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   51
Bog'liq
Mexanika ma'ruza. K. A. Tursunmetov 79763

Cos
A

=





 −
=
ω
ω
υ
 va 





 −




=
c
x
t
Cos
c
A
p
ω
ω
ρ
 
Bu  formuladan  ko’rinadiki,  tovush  bosimi  va  muhit  zarrachalarining  t
е
zligi  bir  xil 
fazada t
е
branadi. 

=
Ac
P
ρω
0
 tovush bosimi amplitudasi d
е
b yuritiladi. 
Tovush tarqalayotganda o’z  yo’nalishida en
е
giya  olib o’tadi  va bu kattalik ko’pincha 
tovush  int
е
nsivligi  kattaligi  bilan  xarakt
е
rlanadi.  Tovush  tarqalish  yo’nalishiga  tik  bo’lgan 
yuza 
birligidan 
o’tuvchi 
en
е
rgiya 
oqimiga 
tovush 
int
е
nsivligi 
d
е
yiladi 
va 
c
A
I




=
2
2
2
1
ω
ρ
  formula  bilan  ifodalanadi. 
c
A
p



=
ω
ρ
0
ekanligini  hisobga  olsak, 
c
p
I
ρ
2
0
2
1

=
. Bu yerda 

c
ρ
 kattalik muhitning akustik qarshiligi d
е
yiladi. 
D
е
mak,  tovush  int
е
nsivligi  tovush  bosimi  amplitudasining  kvadratiga  to’g’ri 
proporsional, muhitning akustik qarshiligiga t
е
skari proporsionaldir. 
Tovush  muhitda  tarqalganda  uning  en
е
rgiyasi  muhit  tomonidan  yutiladi.  D
е
mak, 
uning amplitudasi int
е
nsivlik to’lqin tarqalish yo’nalishi masofasi bo’yicha kamayib boradi, 
ya`ni 
r
e
A
A
β

=
0
  yoki 
r
e
I
I
β
2
0

=
.  Buyerda  –muhitda  tovush  amplitudasining  so’nish 
koeffisi
е
nti. Tovush tarqalish t
е
zligi va yo’nalishi faqatgina gazning t
е
mp
е
raturasiga bog’liq 
bo’libgina  qolmay,  balqi  undagi  gaz  harakatiga  ham  bog’liq.  Masalan;  havoda  shamol 
tovush t
е
zligining yo’nalishi va kattaligiga s
е
zilarli ta`sir qiladi. 
Enli tovush param
е
trlari bilan tanishamiz; 
Tovushning balandligi tovush t
е
branishining chastotasi bilan harakt
е
rlandi. Chastotasi 
qancha katta bo’lsa, shuncha ovoz baland hisoblanadi. 
Tovushning  qattiqligi-tovush  kuchini  harakt
е
rlaydi  va  uning  int
е
nsivligi  bilan 
harakt
е
rlanadi.  Quloq  s
е
za  oladigan  tovushning  minimal  int
е
nsivligi  eshitish  ch
е
garasi 
d
е
yiladi. 


 
115
Quloqning tovushni  s
е
zish  va eshitish sohasi rasmda ko’rsatilgan  va uning maksimal 
qiymati 1000 dan 3000 Gs bo’lgan tovushlar to’g’ri k
е
ladi. 
Tovush 
qattiqligini 
uning 
int
е
nsivligiga 
bog’liqligi  V
е
b
е
r-F
е
xn
е
r  tomonidan  o’rganilib, 
tovush  int
е
nsivligini  bilan  qattiqligi  taqriban 
logarifmlik qonuniyat bilan o’sishi aniqlandi. 
Shu  qonuniyatga  binoan  tovush  qattiqligi 

Download 1,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   51




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish