O‘rganilayotganlarini
o‘zlaShtiriShga da’vat qiliSh
metodlari
YAngi materialni
anglaSh metodlari
O‘rganilganlarini
fikrlaShga imkon beruvchi
metodlar
erkin yoziSh.
Klaster.
Aqliy hujum.
B-B-B chizmasi.
CHalkaShtirilgan
mantiqiy zanjirlar ketma-
ketligi.
Semantik xususiyatlar
tahlili.
Semantik xususiyatlar
tahlili.
B-B-B chizmasi.
O‘qitiSh bo‘yicha
qo‘llanma.
Bir-biriga o‘rgatiSh.
Bir-biridan so‘raSh.
Ikki qismli kundaliklar.
eng asosiy tuShunchalar
eng asosiy tuShunchalar,
takrorlaSh.
T-chizma.
Konseptual jadval.
Venn diagrammasi.
Nilufar guli.
BeSh minutlik esse.
O‘n minutlik esse.
Интерфаол
методлар
Яхлит
ёндашув
бўйича таълим
методлари
таснифи
(
Ю
.
К
.
Бабанский
).
101
Umuman olganda ta’lim metodlarining 5 ta turkumi mavjud bo‘lib, pedagogig faoliyatingiz
mobaynida ularni deyarli barchasini qo‘llab ko‘rasiz.
1.
An’anaviy –didaktik metodlar; verbal, odatiy ma’ruzalar yoki taqdimotlar Shaklida
2.
An’anaviy -modellaShtiriSh metodlari; vizual, demonstratsiya yoki amaliy iShlar
Shaklida
3.
BoShqaruvli – noan’anaviy yoki interaktiv metodlar; hamkorlikdagi, individual yoki
guruhiy Shakllarda
4.
Dialagik - noan’anaviy yoki interaktiv metodlar; Suqrotcha dialog metodi, savol-
javob,
An’anaviy Shakldagi
metodlar qo‘llanilganda o‘qituvchi o‘quvchilarga tayyor bilimlarni
beradi yoki mahoratini namoyiSh etadi,
noan’anaviy Shakldagi
metodlar qo‘llanilganda o‘qituvchi
yo‘naliShni belgilab beradi biroq to‘g‘ridan to‘g‘ri o‘rgatmaydi, o‘quvchilar mazmunni mustaqil
holda tuShunib oladilar.
Interaktiv Shakldagi
metodlar qo‘llanilganda o‘quvchilar o‘zaro axborot
yoki material almaShadilar.
O‘qituvchi esa yo‘naltiruvchi va taShkillaShtiruvchi vaazifalarini
bajaradi.
e
mpirik Shakldagi
metodlar qo‘llanilganda o‘quvchilar
o‘zlari bevosita jarayonda
iShtirok etadilar va buni his etadilar.
Mustaqil iSh Shaklidagi
metodlarda o‘quvchilar
o‘qituvchining nazorati va ko‘magisiz mavzuning ayrim jihatlarini o‘zaro muhokama qiladilar.
Ba’zi nazariyotchilar uShbu Shakllarni 3 tagacha qisqartiriShni ham taklif etadilar. Bular
Tarnsmissiv
Tarnsaktiv
Tarnsformativ Shakllardir.
Tarnsmissiv
yoki an’anaviy Shaklda o‘qituvchi to‘g‘ridan-to‘g‘ri yo‘naliSh beradi (ma’ruza
o‘qiSh yoki demonstatssiya).
Transaktiv
yoki noan’anaviy Shaklda o‘qituvchi va o‘quvchilar dialog olib boriShlari
mumkin, biroq to‘g‘ridan-to‘g‘ri yo‘naliShlar berilmaydi.
Transformativ
yoki an’anaviy va noan’anaviy Shakllar birikmasi bo‘lib bunda o‘qituvchi va
o‘quvchilar bir birlarining ichki olamiga kirib boriShga harakat qiladilar.
Ta’lim metodlarining 4 oilasi (guruhi) (Joyce &Weil)
1.
Ijtimoiy faoliyat guruhi – individning jamiyat yoki alohida olingan Shaxslarga
nisbatan munosabatini oydinlaShtiriShga yordam beradi. Bunda individning jamiyatdagi boShqa
Shaxslar orasida individuallaShuviga katta e’tiibor beriladi.
SHeriklik yoki guruhiy hamkorlik;
Rolli o‘yinlar;
Huquqiy so‘rovnomalar
2.
Axborotni qayta iShlaSh guruhi- o‘quvchilarga axborotni qayta iShlaShga yordam
beradi. Bunda o‘quvchilarning taShqi muhit omillarini hisobga oliShiga, g‘oyalarini amalga
oShiriShga harakat qiliShlariga, ma’lumotlarni tahlil qiliShlari va muammolarga echim topiShlariga
ahamiyat beriladi.
Induktiv tadqiqot
Deduktiv tadqiqot
Memorizatsiya (eslab qoliSh)
Sinektik (ijodiy metodlar)
LoyihalaSh va muammoli metodlar
3.
IndividuallShuv guruhi – Shaxsni individual rivojlaniShi, uning o‘z-o‘zini va
emotsional holatini yuksaliShini ta’minlaydi. Bunda o‘z-o‘zini anglaShga e’tibor qaratriladi.
Noan’anaviy o‘qitiSh
BiliSh maShqlari va qadriyatlar ni oydinlaShtirSh
Rolli modellaShtiriSh
O‘z-o‘zini refleksiyalaSh
4.
Xulq –atvorga ta’sir etiSh guruhi – bunda asosiy etibor va metodni qo‘llaShdan
ko‘zlangan maqsad o‘quvchining xulq-atvorini o‘zgartiriShga qaratilgan bo‘ladi.
An’anaviy ta’lim (demonstarsiya va taqdimot)
Zo‘riqiShni bartaraSh qiliSh
Dasturiy ta’lim
102
Rag‘bat
Hamkorlik
35
Do'stlaringiz bilan baham: |