Mazkur o’quv-uslubiy majmua orqali talabalar o‘zini-o‘zi mustaqil nazorat qilishi va bilimlarini joriy nazoratdan o‘tkazishda foydalanilishlari mumkin

Kontrpassiv schyotlarning ta’rifi
Tartibga soluvchi Tartibga solinuvchi kontrpassiv schet passiv schyot

D-t	K-t			D-t	K-t
qoldiq D					qoldiq G

G - D = E

SHartli belgilar:

G - tartibga solinuvchi moddaning boshlang‘ich summasi;
D - boshlang‘ich summadan ayirib tashlanadigan tartibga soluvchi moddaning summasi;
E - tartibga solinuvchi moddaning haqiqiy summasi.
Kontrar schyotlar o‘z xususiyatlariga egadir. Birinchidan, kontraktiv va kontrpassiv schyotlar, tegishli tartibda aktiv va passiv bo‘laturib, va balans aktivi va passivida joylashgan bo‘laturib, haqiqatda ularga nisbatan munosabatda bo‘lmaydi, chunki ular tomonidan tartibga solinadigan asosiy schyot aks ettiriladigan balansning tomoni bilan bog‘liqdir. Ikkinchidan, kontrar schyotlar alohida iqtisodiy mazmunga ega. Kontrar schyotlardagi salьdo summalari asosiy schyotda hisobga olinadigan ob’ektning haqiqiy miqdorini olish maqsadida tegishli tartibga solinadigan schyotlarning summalaridan chegirib tashlanadigan summani anglatadi. SHuning uchun kontrar schyotlarning salьdolari faqat ilgari mavjud bo‘lgan mablag‘lar yoki manbalarning miqdorinigina aks ettiradi.
To‘ldiruvchi schyotlar tartibga solinuvchi ob’ektlarning haqiqiy miqdorini uning dastlabki baholanishiga tartibga soluvchi summani qo‘shish yo‘li bilan aniqlash uchun mo‘ljallangan. To‘ldiruvchi schyotlar tarkibiga xususan 1610 «Materiallar qiymatidagi og‘ishlar» aktiv schyoti kiradi. Materiallar buxgalteriya hisobida yagona hisob bahosida yuritilganda, sotib olingan materiallarning hisob bahosidan og‘ishishi hisobga olinadi. Materiallarning haqiqiy qiymatini aniqlashda 10-schyotdagi yagona hisob bahosiga 1B «materiallar qiymatidagi og‘ishish» schyotining summasi qo‘shib ko‘rsatiladi.