Mazkur o’quv-uslubiy majmua orqali talabalar o‘zini-o‘zi mustaqil nazorat qilishi va bilimlarini joriy nazoratdan o‘tkazishda foydalanilishlari mumkin

Kontraktiv schyotlar ta’rifi
Tartibga solinuvchi Tartibga solinuvchi
aktiv schyot passiv schyot

D-t	K-t			D-t	K-t
qoldiq A					qoldiq B

A – B = V
SHartli belgilar:
A - tartibga solinuvchi moddaning boshlang‘ich qiymati;
B - boshlang‘ich baholanishdan ayirib tashlanadigan tartibga soluvchi moddaning summasi;
V - tartibga solinadigan moddaning haqiqiy summasi.
Kontraktiv schyotlar tarkibiga 02 «Asosiy vositalarning eskirishi hisobi schyotlari», 05 «Nomoddiy aktivlar amortizatsiyasi hisobi schyotlari», 2980 «Savdo ustamasi», 4910 «Dargumon qarzlar bo‘yicha rezerv» schyotlar kiradi.
Kontrpassiv schyotlar qatoriga yangi schyotlar rejasi bo‘yicha 8600 «Sotib olingan o‘z aksiyalari», 9040 «Sotilgan tovarni qaytarish» va 9050 «Xaridor va buyurtmachilarga berilgan chegirmalar» schyotlar kiritilgan.
Kontrpassiv schyotlarining tuzilishi 8600 «Sotib olingan xususiy aksiyalar hisobi schyotlari» misolda ko‘rib chiqamiz. Bu schyot 8310 «Oddiy aksiyalar» va 8320 «Imtiyozli aksiyalar» schyotlariga nisbatan kontrpassiv bo‘lib aksioner jamiyatining aksiyadorlik kapitalini kamayishini ko‘rsatadi va balansda ko‘rsatiladigan ustav kapitaliining umumiy jamidan chegiriladigan summa hisoblanadi.
Ilgari kontrpassiv hisoblangan 9800 «Soliqlar va yig‘imlarni to‘lash uchun foydaning ishlatilishi hisobi schyotlari» yangi schyotlar rejasi bo‘yicha kontrpassiv schyotlar hisoblanmasidan tranzit schyotlar qatoriga kiritilgan. Bu (9810 va 9820) schyotlarining debetida hisobot davri ichida soliq va yig‘imlar bo‘yicha byudjetga hisoblangan summa hisobga olib borilib, hisobot yili tugagach yillik buxgalteriya hisobotini tuzishda yakuniy moliyaviy natijalar schyoti bilan yopiladi.