Mazkur o’quv-uslubiy majmua orqali talabalar o‘zini-o‘zi mustaqil nazorat qilishi va bilimlarini joriy nazoratdan o‘tkazishda foydalanilishlari mumkin

«Xom ashyo va materiallar» «Asosiy ishlab chiqarish»
schyoti schyoti

D-t	K-t		D-t	K-t
Salьdo (haqiqiy tannarx bo‘yicha)	30000 1) 30000 –600 2) -600

Aylanma 29400 Aylanma 29400

Tejamning manfiy sonlar bilan aks ettirilishi materiallar sarfini real baholanishda, ya’ni haqiqiy tannarxda aks ettirilishiga (29400 so‘m) olib keldi.

9.Ikkiyoqlama yozuvning nazorat ahamiyati

Asosida amalga oshirilgan xo‘jalik muomalalarining iqtisodiy mazmuni ustidan ikkiyoqlama yozuv nazorat o‘rnatiladi. Bunda schyotlar korrespondensiyasidan foydalaniladi. Buning uchun «Kassa» schyotini, unga nafaqat muomala raqamlari va summalarini, balki har bir muomala bo‘yicha korrespondensiyalanuvchi schyotlar nomlarini ham ko‘rsatgan holda, ko‘rib chiqamiz.

«Kassa» schyoti

D-t	K-t
Boshlang‘ich qoldiq 100	4) D-t «Mehnatga haqi bo‘yicha xodimlar bilan hisob- kitoblar» schyoti 1980 5) D-t «Hisobdor shaxsdan qarz» schyoti 70 6) D-t «Hisob-kitob» schyoti 150
1) K-t «Hisob-kitob schyoti» schyoti 2120 2) K-t «Hisobdor shaxs- lardan qarz» schyoti 8 3) «Turli debitorlarning» schyoti 30
Aylanma 2158	Aylanma 2200
Oxirgi qoldiq 58

Ko‘rib turibmizki, «Kassa» schyotining debetiga quyidagi muomalalar yozilgan: 1) 2120 so‘m - hisob-kitob schyotidan pullar kelib tushishi; 2) 8 so‘m - hisobdor shaxs tomonidan ilgari olingan bo‘nakning qaytarilishi; 3) 30 so‘m - debitorlardan birining qarzi uzilganligi.

Kreditga yozilgan muomalalarning mazmuni quyidagicha: 4) 1980 so‘m - ishchi va xizmatchilarga ish haqi berilishi; 5) 70 so‘m - hisobdor shaxslarga bo‘nak berilishi; 6) 150 so‘m - sarflanmay qolgan pullarning hisob-kitob schyotiga qaytarilishi.
Endi «Kassa» schyoti bo‘yicha muomalalarning navbat raqamlari va summalari keltirilib, schyotlar korrespondensiyasi ko‘rsatilmagan ekanligini ko‘z oldimizga keltiraylik. Tushunarliki, bunday yozuvlar bo‘yicha mazkur schyotda aks ettirilgan muomalalarning konkret mazmunini aniqlash mumkin emas. Demak, muomalalarning iqtisodiy mazmunini nazorat qilish uchun ularni schyotda yozish paytida shu schyot bilan ushbu muomalalar bo‘yicha korrespondensiyada bo‘lgan schyotlar nomini ham keltirish juda muhimdir.