Mazkur o‘quv-uslubiy majmua Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 020 yil dekabrdagi 648-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan o‘quv reja va dastur asosida tayyorlandi

 
Ishdan maqsad
: Web-texnologiyalardan foydalanib informatikaga doir 
interaktiv multimedia vositalari, intellektual bilimlar xaritasi, test topshiriqlari hamda 
didaktik materiallar yaratish va ulardan ta’lim jarayonida foydalanish ko’nikma va 
malakalarini shakllantirish. 
Masalaning qoyilishi:
Tinglovchi interaktiv multimedia vositalari, intellektual 
bilimlar xaritasi, test topshiriqlari hamda didaktik materiallar yaratishga oid Web-
texnologiyalarga asoslangan tizimlarda ro’yxatdan o’tishi hamda bu xizmatlar asosida 
informatikaga doir materiallar yaratishi lozim. 
Nazariy material 
Intellektual bilimlar xaritasi (
Mind maps) – bu axborotlarni vizual tasvirlash 
vositasi bo'lib, axborotlarni samarali strukturalash va qayta ishlashga imkon beradi. 
Mind map inglizcha iborasi so'zma-so'z («map» - xarita, «mind» - aql) “aql xaritasi” 
deb tarjima qilingan. 
MindMeister intellektual bilimlar xaritasini yaratish uchun ajoyib vositasi 
sanaladi. Quyida intellektual bilimlar xaritasi yaratishni ko’rib chiqamiz. 
Birinchidan, 
https://www.mindmeister.com/ru
 saytiga kiriladi. 

---

97 
Birinchi tashrif buyurganingizda tizim ro’yxatidan o’tishingiz uchun 
tugmasi bosiladi. 
Ro’yxatdan o’tish vaqtida siz standart ro’yxatga olish yoki Facebook, Google, 
elektron pochta kabi boshqa akkauntlarni tanlash orqali mindmeister.com saytida o’z 
akkauntingizga ega bo’lishingiz mumkin. 
Ro’yxatdan o’tgandan so’ng, biz xizmatning asosiy sahifasiga o’tamiz. 
MindMeisterda ro’yxatdan o’tganda bepul 3 ta intellektual xarita yaratish imkoniyati 
beriladi. 
Yaratilgan xaritalar ro’yxatini ochish mumkin, agar siz birinchi marta bu 
xizmatdan foydalanayotgan bo’lsangiz, bu ro’yxatda faqat bitta satr bo’ladi. Siz uni 
tahrirlashingiz, nomini o’zgartirishingiz mumkin. Yoki yangi xaritangizni 
yaratishingiz mumkin. Buning uchun yangi xarita ro’yxatining chap tomonidagi 
 
 
tugmasini bosing. 

---

98 
“Kompyuter ta’minoti” mavzusiga mos xaritani yaratishni ko’rib chiqamiz. 
Buning uchun birinchi shablonni bo’sh qoldiring. Biz xaritani tahrirlash bo’limiga 
kiramiz. 
Markazdagi nomni o’zgartirish uchun joriy nomni tanlash va “Kompyuter 
ta'minoti” jumlasini kiritsh kerak.
Keyin “Kompyuter ta'minoti” turlariga mos ro’yxatni tuzishimiz kerak. Buning
uchun 
tugmasini bosilishi natijasida yangi element paydo bo’ladi va bu yangi 
elementga “Qurilmaviy ta’minot” jumlasini kiritamiz. 
Ro’yxatga yangi nom qo’shish uchun yana 
tugmasi yoki ENTER tugmasi 

---

99 
bosiladi. Natijada yangi nom qo’shish uchun yangi bo’lim paydo bo’ladi. Unga 
“Dasturiy ta’minot” jumlasi kiritiladi. 
Ro’yxatini belgilash uchun uni tanlash, 
tugmasini bosish hamda kerakli 
matnni kiritish kerak. 
Ushbu ro’yxatga yangi elementlarni qo’shish uchun yana 
yoki 
Enter
tugmasi 
bosiladi. Shunday qilib, biz quyidagi ko’rinishdagi intellektual bilimlar xaritasiga ega 
bo’lamiz. 
Xaritani kerakli ko’rinishga jihozlash uchun siz sichqonchani tanlab, ushlab turish 
orqali uning elementlarini kerakli joyga sudrab o’tiladi. 
Xususiyatlar panelida xarita foni rangini, harflarini o’zgartirish; harflarning 
hajmini o’zgartirish; rasmni kiritish va h.k.tahrirlashda yordam beradigan vositalar 
mavjud: dizaynni o’zgartirish uchun kerakli filialni tanlashingiz va harflarning 
hajmini, ranglarini, naqshini, uslubini o’zgartirishingiz kerak. 

---

100 
Bundan tashqari, rasmni qo’shishimiz ham mumkin. xarita bilan har qanday 
harakatni amalga oshirganingizda, ularning barchasi avtomatik ravishda saqlanadi. 
Kartani yaratganingizdan so’ng uni eksport qilishingiz kerak bo’ladi. Buni amalga 
oshirish uchun yuqoridagi chap burchakdagi bir xil tugmani bosish orqali mening 
xaritalarim ro’yxatiga o’ting. Xaritalaringiz ro’yxatida kerakli narsani tanlang, 
o’ngdagi o’qni bosing va ochilgan Menyuda eksportni bosing. Kerakli eksport 
formatini tanlagan oyna paydo bo’ladi. Bunday holda, PDF formati tanlangan. Keyin 
eksport tugmasini bosing. Sizning xaritangiz tayyor.