Mazkur dastur 5110900-Fizika ta’lim yo’nalishining 2017/2018 o’quv yilida

5.Atom fizikasi fani bo‘yicha mavzular 
Atom fizikasi fani. Atom fizikasining tarixi va uning rivojlanish bosqichlari. Mikrodunyo 
o’lchamlari. Doimiylar. Hozirgi zamon atomistikasi. 
Issiqlikning nurlanishi 
Issiqlik nurlanishi. Kirxgof qonuni. Stefan-Boltsman qonuni va Vin siljish qonuni. Reley-
Jins formulasi. Plank gipotezasi. Plank formulasi. Pirometrlar va ularning turlari. Optik 
pirometriya. 
Elektromagnit nurla-nishning korpuskulyar xususiyatlari. 
Rentgen spektriningqisqa to’lqin chegarasi. Tashqi fotoeffekt va uning asosiy qonunlari. 
Bote tajribasi. Fotonlar. Kompton effekt. Kristallarda rentgen nurlar difraktsiyasi. Kristallarda 
difraktsiya hodisasini kuzatish metodlari. Rentgen nurlar difraktsiyasining qo’llanilishi. 
Rentgenografiya. 
Vodorod atomining Bor nazariyasi. 
Vodorod atom spektridagi qonuniyatlar. Spektrial termlar. Kombinatsion printsip. Tomson 
atom modeli. Rezerford tajribalari. Rezerford formulasi. Atomning yadro modeli. Bor 
postulatlari. Frank va Gerts tajribalari. Pikering seriyasi. Vodorod atomining Bor nazariyasi. Bor 
atom modelini relyatikistik umumlashtirish. Atom sektrlarining izotopik siljishi. Vodorodning 
myuon atomi. Bor nazariyasining asosiy kamchiliklari. 
Zarralar va to’lqinlar. 
De-Broyl gipotezasi. Zarralar to’lqin xususiyatlari. Devisson-Jermer va Tomson 
Taptakovskiy tajribalari. Biberman, Fabrikant va Sushkin tajribalari. De-Broyl to’lqinining 
xususiyatlari. To’lqin paketi. Broyl to’lqinining statistik talqini. Noaniqlik munosabati. Zarralar 
to’lqin xususiyatlarining amalda qo’llanilishi. Neytronlarning kristallardagi difraktsiyasi. 
Neytronografiya. 
Kvant mehanikasining asoslari. 
To’lqin funktsiyasi va uning xususiyatlari. Shredinger tenglamasi. Atom fizikasida 
qo’llaniladigan asosiy operatorlar. Gamilton operatori. Operatorlarning xossalari. 
Zarralarnnng potentsial to’siqdan o’tishi.
Mikrozarralarning erkin xarakati. To’g’ri burchakli potentsial chuqurlik. Energiyani 
kvantlash. Chiziqli garmonik ostsillyator. Zarralarning potentsial to’siqdan o’tishi. Tunnel 
effekti. Tunnel mikroskopi. Metallardan elektronning sovuq emissiyasi. Yadrolarning alfa 
parchalanishlari. 
Bir elektronli atomlar. 

---

Vodorod atomi. Elektronning orbital mexanik va magnit momentlari. Shtern va Gerlax 
tajribasi. Ishqoriy metallar spektri. Spektrning multipletligi. Ulenbek va Gaudsmit gipotzasi. 
Elektronning spini. Elektronning xususiy magnit momenti. Elektronining to’liq mexanik va 
magnit momenti. Spin-orbital o’zaro ta’sir. Atom siektrlarining nozik va o’ta nozik strukturasi. 
Vodorod va vodorodsimon atomlar spektrining nozik strukturasi. 
Ko’p elektronli atomlar 
Aynan o’xshash zarralar. Pauli printsipi. Elektron konfiguratsiyasi. Atom elektron 
qobiqlarini elektronlar bilan to’ldirish. Xunda qoidasi. Mendeleev davriy sistemasi. Ko’p 
elektronli atomlar termlari.
Rentgen nurlar spektrlari Atomlarning mexanik va magnit momentlari. Xarakteristik 
rentgen nurlanish. Rentgen nurlar spektrlari. Mozli qonuni. Oje effekti. Rentgen nurlarning 
modda bilan o’zaro ta’siri. Rentgenografiya. Atom magnit maydonda. Zeeman efrektlari. Oddiy 
va murakkab Zeeman effektlari. Spektrial o’tishlarning tanlash qoidasi Pashen-Bak effektlari. 
Elektron paramagnit rezonans (EPR). Atom elektr maydonda Shtark effekti. Elektron paramagnit 
rezonansning amalda qo’llanilishi. 
Molekulalar 
Vodorod molekulyar ioni. Vodorod moleku-lasi. Ikki atomli moleku-lalar termlari. 
Ximiyaviy bog’lanish. Kovalent va ion bog’lanishlar. Metall bog’lanishlar Molekulalar 
bog’lanishi. Molekulalar energiyasi. Valentlik. Molekulalar spektrlari