Maxsus talim vazirligi samarqand davlat universiteti

3. Ishlab chikarishda xujjatlardan samarali foydalanish.

Ishlab chikarishda ish yuritishning bir kancha vazifalari mavjud. Bu vazifalarning bajarilishi korxonadagi tizimlarga boglik. Ish yuritish korxonalarga yuklatiladigan asosiy vazifani bajarishga yordam berish bilan birga, u kuyidagicha yulga kuyilishi lozim:

- Xujjatlarda korxona va bulinmalarning ishini tugri va tez aks ettirish, ya’ni xar bir xujjatni tula urganilganidan sung ishonch xosil kilish va buni tez amalga oshirish kerak.
- Xizmatga doir barcha yozishmalarni kabul
kilish, xisobga olish va junatish jarayonlarini anik va tez bajarish. Bu yunalish xam korxonaga tegishli bulgan barcha xujjatlarni, ya’ni turli karor, koidalarni kabul kilib olish, uni tasdiklatilganidan sung kayd kilishni, sungra belgilangan joyga anik tezlik bilan junatilishini ta’minlashdan iborat.
- Barcha zarur ma’lumotlarni joriy ishlar va arxivdagi kayd ma’lumotlari buyicha tez va oson topib olish. YUkorida aytib utilganidek, devonxonalarning tez xizmat kursatishi uchun turli jixozlar bilan jixozlangandan sung ishda unum ortadi va xizmat kursatish yanada sifatli buladi.
- Xujjatlarning bajarilishini muntazam ravishda nazorat kilib turish mumkin bulsin.

Nazoratdan asosiy maksad ishning tezligi va xamma xujjatlarni tugri va tez bajarilishini nazorat kilishdan iborat.

Xar kanday tajribadan kup narsani urgansa buladi. Bu uz navbatida usha joyda ishni tugri tashkil etish va tartibga solishga aloxida axamiyat beradi. Bu jixatdan Uzbekistonda bu amaliyotdan foydalanish katta samara keltirishi mumkin bulgan yapon tajribasi katta kizikish uygotadi. Undan tashkari, ijtimoiy-madaniy sharoit, milliy an’analar, kattalarga xurmat, oilaviy uchok tashkil kilishga intilish, koidalarga, konunlarga, tartib-intizomga rioya kilish azaldan boshlab yapon va uzbek xalklariga mansubdir. YApon tajribasining bir ustunligi bor, bu - agar xujjatlar tuzishda xatolikka yul kuyilsa, raxbar tamonidan kim aybdorligini aniklash notugri deb xisoblaydi. Asosiy maksad aybdorni topish emas, balki tezrok yul kuyilgan xatoning sababini aniklashdir. SHunday kilib bu sharoitlarda mexnatkashlar kobiliyatining usishi ragbatlantiriladi.

Xulosa
Ish yuritish soxasida mexnat unumdorligini oshirish xujjat tuzish va ishlash, shuningdek, axborot olish jarayonlarini mexanizatsiyalash yuli bilan amalga oshirilmogi kerak. Xujjat ustida ishlashning kupgina jarayonlari uchun texnika vositalari mavjud.

Xujjatlar turlari va nusxasini eng kup darajada kamaytirish ish yuritishni takomillashtirishda muxim axamiyatga ega. Bu ayniksa xar xil ichki xujjatlar: ma’lumotnoma, yozma ma’ruza, bildirishnomalar tayyorlashga taalluklidir. Bu xujjatlarning xammasi iloji boricha ogzaki map’ruza, farmoyish, xabarlar bilan almashtirilishi kerak. Ayrim xollarda yangi xujjat tayyorlash urniga xujjatni tegishli ustxat bilan kaytarish yoki telefonogramma berish bilan cheklanish mumkin.
Boshkaruv xodimlari vaktini tejash uchun standart xujjatlardan kengrok foydalanish lozim. Buning uchun xatlar namunaviy matnlarining maxsus tematik tuplamlarini ishlab chikish va ularni bosib chikarish yuli bilan kupaytirish maksadga muvofikdir
Xar kanday tajribadan kup narsani urgansa buladi. Bu uz navbatida usha joyda ishni tugri tashkil etish va tartibga solishga aloxida axamiyat beradi. Bu jixatdan Uzbekistonda bu amaliyotdan foydalanish katta samara keltirishi mumkin bulgan yapon tajribasi katta kizikish uygotadi. Undan tashkari, ijtimoiy -madaniy sharoit, milliy an’analar, kattalarga xurmat, oilaviy uchok tashkil kilishga intilish, koidalarga, konunlarga, tartib-intizomga rioya kilish azaldan boshlab yapon va uzbek xalklariga mansubdir. YApon tajribasining bir ustunligi bor, bu - agar xujjatlar tuzishda xatolikka yul kuyilsa, raxbar tamonidan kim aybdorligini aniklash notugri deb xisoblaydi. Asosiy maksad aybdorni topish emas, balki tezrok yul kuyilgan xatoning sababini aniklashdir. SHunday kilib bu sharoitlarda mexnatkashlar kobiliyatining usishi ragbatlantiriladi.

Tayanch iboralar:

Ishlab chikarish tarakkiyoti, yangi vaziyat, ma’suliyat, dolzarb masala, boshkarish maxorati, kompyuter bilan ishlash, chek kuyish, katta samara, oilaviy uchok.
Savollar.
1.Ish yuritish xolatini yaxshilash uchun kanday normativlar ishlab chikarish lozim?
2.Ish yuritishni ixchamlashtirishdan asosiy maksad nima?
3.Boshkarish maxoratini chukur egallash uchun raxbar kanday vazifalarni bajaradi?
4.Ish yuritishni takomillashtirishning kanday yullari bor?
5.Boshukaruv xodimlarini vaktini tejash uchun nimalar kilish kerak?
6.Nazoratdan asosiy maksad nima?