Maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot insti­tuti

Ildiz mevalarning kamchiliklari
Partiya massasiga nisbatan ildiz meva kamchiliklarining miqdori, %
haqiqiy		ruxsat etilgan
birinchi partiya	ikkinchi partiya
Ildizmeva o‘lchamlarining chetlashishi	7	12	10
Yorilgan, singan va noto‘g‘ri shakldagilari	3	6	5
Chiriganlari va b.	2	3	0
Jami:	12	21	15

Misol. Sabzining ikki partiyasidan o‘tkazilgan o‘rtacha namuna tashxisining natijalari.
Birinchi partiya uchun qiymatlarni hisoblaymiz:
B=100-12=88; D=7+3+0=10; А=(100·88)/(100-10)97,8 %.

Partiyaning standart qismi 97,8 % ni tashkil etadi; chiqindi  2;

nostandart qismi  100-97,8-2=0,2 %.
Natijalarni tekshirish  97,8+2+0,2=100%.
Ikkinchi partiya uchun qiymatlarni hisoblaymiz:

B=100-21=79; D=12+6+0=18; А=(100·79)/(100-18)=96,3 %.

Partiyaning standart qismi 96,3 % ni tashkil etadi; chiqindi  3;

nostandart qismi  100-96,3-3=0,7 %.
Natijalarni tekshirish  96,3+3+0,7 = 100%.
Agar partiyalar standartlarga muvofiq sifati bo‘yicha oliy, birinchi va ikkinchi navlarga bo‘linsa, u holda bu usul nostandart mahsulotlarni aniqlash uchun yaroqsizdir. Bunday holatda bir qancha murakkab hisoblarni o‘tkazish lozim bo‘ladi, ammo bajarish printsiplari bir xil.