O‘zbekiston Respublikasi
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
Nizomiy nomidagi
Toshkent davlat pedagogika universiteti
Maxsus sirtqi bo‘lim
“Zoologiya va anatomiya” kafedrasi
“Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi” fanidan
maxsus sirtqi bo‘lim talabalari uchun
sessiya oralig‘i nazorat ishlari
TO‘PLAMI
Toshkent-2021 y.
|
Maxsus sirtqi bo‘lim talabalari uchun “Yosh fiziologiyasi va gigiyena” fanidan sessiya oralig‘i nazorat ishi topshiriqlari
MAXSUS SIRTQI BO‘LIM TALABALARI UCHUN “YoSh FIZIOLOGIYASI VA GIGIYENA” FANIDAN SЕSSIYA ORALIG‘I NAZORAT ISHI TOPSHIRIQLARI
1-Topshiriq. Jadvallarni tajribalar asosida to‘ldiring
1. Baqaning ta’surotlarga javob berish jarayonlarini yozing.
Bosh miyasi buzilgan
|
Orqa miya buzilgan
|
0,5% li xlorid kislotani orqa oyog‘iga tegizilsa
|
Boldir terisini halqa shaklida shilib olingan oyog‘i kislotaga tegizilsa
|
Terisi kesilmagan oyog‘iga kislotaning kuchliroq eritmasi bilan ta’sir etilsa
|
Quymich nervini uzib, baqaning oyog‘i kislotaga tegizilsa
|
Baqaning oyog‘i kislotaga tegizilsa
|
Oyog'ini tortib oladi
|
Tortib olmaydi,chunki refleks yoyi bir qismi olib tashlandi
|
Butun tana harakatga keladi
|
Refleks bo'lmaydi,efferent nerv tolasi uzulganligi tufayli
|
Orqa miya asab tizimi buzilsa,refleks kuzatilmaydi
|
2. Odamdagi proprioretseptiv reflekslarni kuzatish tajribasini o‘tkazing va natijalarni yozing.
Odamda muskul, pay va bo’g’imlarda joylashgan retseptorlaming ta’sirlanishi natijasida hosil bo’ladigan reflekslar proprioretseptiv reflekslar deb ataladi. Bunga tizza refleksini hamda Axillov payining refleksini olish mumkin.
1.Tizza refleksi. Tekshirilayotgan odam oyog’ini chalishtirib o’tiradi. Agar
uning to’rt boshli muskuli payiga maxsus bolg’acha bilan sekin urilsa, boldir
muskullari (oyog’i) yoziladi. Bunda reflektor yoyi Щ-IV bel segmentlari atrofida tutashadi.
2. Axillov refleksini ko’rish uchun tekshirilayotgan odam stulga tizzasi bilan
cho’kkalab o’tiradi. Agar Axillov payiga bolg’acha bilan sekin urilsa, oyoq panjalari yoziladi, bunda reflektor yoyi I-P dumg’aza segmentlari atrofida tutashadi.
3. 1 minutdagi arterial pulsingizni sanang va jadvalni to‘ldiring.
1 minutdagi arterial pulslar soni (normal 72– 85ta)
|
Jismoniy yuklamadan so‘ng
|
1- marta
|
2- marta
|
3- marta
|
O‘rtacha
|
Guruh o‘rtachasi
|
Shaxsiy
|
Guruh o‘rtachasi
|
72
|
80
|
84
|
80
|
82
|
92
|
95
|
4. Ikki kishidan bo‘lib Korotkov usulida qon bosimini aniqlash
Tekshirilayotgan shaxs
|
Maksimal qon bosimi (o‘rtacha 110-115 mm)
|
Minimal qon bosim (o‘rtacha 70-75 mm)
|
1- talaba
|
110
|
70
|
2- talaba
|
120
|
80
|
2-topshiriq. Tushunchalar va ularning mazmunini izoxlang
Geteroxroniya (getero… va yun. chronos — vaqt) — hayvonlar va o‘simliklar naslida organlar shakllana boshlashi vaqti va tezligining ajdodlariga nisbatan o‘zgarishu.
Auskultatsiya [lot. auscultatio – eshitish] – ichki a’zolarda yuzaga keladigan tovushlarni eshitib, ular faoliyatini va holatini tekshirish usuli. Masalan, yurak urishini eshitib, uning sog‘ yoki kasalligini aniqlash.
Akseleratsiya (lot. accelaratio – tezlashish) (biologiyada) – embri-on (pusht) rivojlanishining ma’lum bosqichlarida uning ayrim a’zolari shakllanishining tezlashuvi.
O‘sish -bu tirik organizimning rivojlanish jarayoni.
Do'stlaringiz bilan baham: |