Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

Budjet mablag‘larini ajratish 
deganda, oluvchiga moddiy va pul 
mablag‘larini bevosita yo‘naltirish hamda unga tegishli bo‘lgan vositalarni 
maqsadli ishlatish sharti bilan Budjetga o‘tkazishga ruxsat tushuniladi
1
. 
Jinoyat kodeksi 
184
1
-moddasining 1-qismida 
sodir etilgan jinoyat 
uchun nazarda tutilgan javobgarlik jinoyati 
obyektiv tomondan 
quyidagi 
harakatlardan biri sodir etilganidan iborat bo‘lishi mumkin: 
—
Budjetda nazarda tutilmagan yoxud Budjetdan moliyalashtiriladigan 
muassasa va tashkilotlar Budjeti va smetasida nazarda tutilmagan 
chiqimlarga Budjet vositalarini yo‘naltirish; 
—
chiqimlar bo‘yicha Budjet mablag‘lari limitida oshib ketish; 
—
Budjet muassasa va tashkilotlarida shtat-smeta tartibini buzish va 
boshqa Budjet va shtat-smeta intizomini ko‘p miqdorda buzish. 
Budjetda yoki Budjetdan moliyalashtiriladigan muassasa yoki 
tashkilotlar smetasida nazarda tutilmagan chiqimlarga mablag‘larni 
yo‘naltirish 
Budjet mablag‘larini sarflash navbatining o‘rnatilgan tartibini 
buzish yoxud ularni maqsadga muvofiq bo‘lmagan tarzda iste’mol qilish 
(masalan, past narxli va maishiy predmetlarni ishlab chiqarish uchun 
ajratilgan mashinasozlik asbob-uskunalarini ishlatish yoxud quyi 
tashkilotlar ehtiyoji uchun ajratilgan orgtexnikani boshqaruv tashkilotlari 
uchun yo‘naltirish) dir. 
Shuni qayd etish lozimki, O‘zbekistonda qonunchilik tomonidan 
xarajatlarning quyidagi to‘rt guruhi davlat Budjetidan mablag‘ bilan 
ta’minlanadi: 
I.
Ish haqi va unga tenglashtirilgan to‘lov (bolalik oilalarga nafaqalar va 
kam ta’minlangan oilalarga moddiy yordam, stipendiyalar va boshqalar); 
II.
Ish haqiga qo‘shimchalar; 
1
Масалан, бюджет маблағлари сифатида «Ўзбектеатр» бирлашмаси ва унинг таркибидаги муассасаларнинг 
солиқдан озод этилиши натижасида йиғилган маблағ- ларни эътироф этиш лозим, чунки мазкур маблағлар 
«мамлакатимизда театртомоша санъатини, илмий-тадқиқот ва нашр ишларини янада ривожлантиришга, 
бирлашманинг моддий-техник негизини мустаҳкамлашга, ижодкорларни ижтимоий муҳофаза қилиш ишларига 
сарфланиши» керак. 
(Қаранг:
Ўзбекистон Респуб- ликаси Президентининг 1998 й. 26 мартдаги «Ўзбекистон 
театр санъатини ривож- лантириш тўғрисида»ги ПФ-1980-сон Фармони // Ўзбекистон Республикаси Олий 
Мажлисининг Ахборотномаси, 1998 й., 4-сон, 61-модда; Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами. 
2005 й., 28-29-сон, 203-модда.
170 

---

III.
Kapital qo‘yilmalar (Davlat investitsiya dasturida nazarda tutilgan 
aniq ro‘yxatlarga muvofiq); 
IV.
Boshqa xarajatlar. 
Xarajatlarning I va II guruhlariga kiritilgan Budjet tashkilotlari birinchi 
navbatda mablag‘ bilan ta’minlanadi. Xarajatlarning III guruhi Budjet 
tashkilotlari tomonidan Respublika investitsiya dasturida joriy moliya yili 
uchun belgilangan limitlar doirasida mablag‘ bilan ta’minlanadi. «Boshqa 
xarajatlar» guruhi bo‘yicha mablag‘lar belgilangan limitlar doirasida 
kuyidagi navbatga rioya qilgan holda sarflanadi: ovqatlantirish, dori-
darmonlar; kommunal xizmatlar, boshqa xarajatlar. 
Budjet tashkilotlari O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi yoki 
uning hududiy moliya organlari bilan kelishgan holda mavsumiy yoki 
shoshilinch tadbirlar (birinchi sinf o‘quvchilari uchun maktab anjomlari, 
kam ta’minlangan oilalar bolalari uchun qishki kiyimlar xarid qilish, 
epidemiyaga qarshi, yuqumli kasalliklarga qarshi tadbirlar va boshqa 
tadbirlar)ni mablag‘ bilan ta’minlash uchun mablag‘larni IV guruh 
mablag‘lari hisobiga tezkorlik bilan xarajat qilishlari mumkin. 
IV guruh hisobiga avtomobillar va boshqa avtotransport vositalarini 
(maxsus avtotransport bundan mustasno), uyali telefonlar va ortiqcha 
dabdabali buyumlar (import ofis mebeli, audiovideo texnika (o‘quv, ilmiy 
va tibbiy jarayonlarda foydalaniladiganlardan tashqari) ofislar uchun 
gilamlar va boshqalar) xarid qilishga faqat O‘zbekiston Respublikasi 
Moliya vazirligi bilan kelishgan holda yo‘l qo‘yiladi
1
.