Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

11-§. Soliqlar va boshqa majburiy tulovlarni tulashdan buyin tovlash 
(JK 184-moddasi) 
2007 yil 25 dekabrda O‘zbekiston Respublikasida soliq tizimi, soliq 
to‘lovchilarning huquq va majburiyatlari, soliq solishning tartibi, 
shuningdek, soliq majburiyatini ijro etish bilan bog‘liq ijtimoiy 
munosabatlarni tartibga solishga qaratilgan yangi Soliq kodeksi qabul 
qilindi. 
Jinoyatning 
bevosita obyekti 
har bir jismoniy va yuridik shaxs 
tomonidan qonun bilan belgilangan soliq va boshqa to‘lovlarni to‘lashdek 
konstitutsiyaviy burchlarni bajarish bo‘yicha davlatning moliyaviy 
sohadagi faoliyati bilan bog‘liq ijtimoiy munosabatlardir. 
JK 184-moddasida javobgarlikni nazarda tutuvchi jinoyatning 
predmeti 
— soliqlar, yig‘imlar, bojlar va boshqa to‘lovlar hisoblanadi. 
Bu tushunchalarning mazmunini aniqlash uchun O‘zbekiston 
Respublikasi Soliq kodeksiga, shuningdek, amaldagi soliq qonunchiligida 
qo‘llanilgan ta’riflarga murojaat etish lozim
1
. Soliq kodeksining 
12-moddasiga ko‘ra, 
soliq 
deganda, Soliq kodeksida belgilangan, muayyan 
miqdorlarda undiriladigan, muntazam, qaytarib berilmaydigan va beg‘araz 
xususiyatga ega bo‘lgan, Budjetga yo‘naltiriladigan majburiy pul to‘lovlari 
tushuniladi. 
Boshqa majburiy to‘lovlar 
deganda, ushbu Kodeksda 
belgilangan davlat maqsadli jamg‘armalariga majburiy pul to‘lovlari, 
bojxona to‘lovlari, shuningdek, vakolatli organlar hamda mansabdor 
shaxslar tomonidan yuridik ahamiyatga molik harakatlarni to‘lovchilarga 
nisbatan amalga oshirish uchun, shu jumladan muayyan huquqlarni yoki 
litsenziyalar va boshqa ruxsat beruvchi hujjatlarni berish uchun to‘lanishi 
lozim bo‘lgan yig‘imlar, davlat boji tushuniladi. 
Soliq kodeksining 23-moddasiga ko‘ra, O‘zbekiston Respublikasi 
hududida umumdavlat soliqlari, mahalliy soliqlar va yig‘imlar amal qiladi. 
1
Қаранг:
Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг 2003 йил 6 июндаги «Солиқ ва бошқа 
мажбурий тўловларни тўлашдан бўйин товлаганлик учун жа- вобгарлик тўғрисидаги қонунларнинг судлар 
томонидан қўлланилиши ҳақида»ги 6-сонли қарори // Тўплам, 2-жилд. — 131-б.
160 

---

Umumdavlat 
soliqlariga yuridik shaxslar daromad (foyda) solig‘i; 
jismoniy shaxslar daromad solig‘i; qo‘shilgan qiymat solig‘i; Aksiz solig‘i; 
yer osti boyliklaridan foydalanganlik uchun soliq; ekologiya solig‘i; suv 
resurslaridan foydalanganlik uchun soliqlar kiradi. Boshqa majburiy 
to‘lovlarga ijtimoiy jamg‘armalarga majburiy to‘lovlar (yagona ijtimoiy 
to‘lov; fuqarolarning Budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasiga sug‘urta 
badallari; Budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasiga majburiy ajratmalar), 
Respublika yo‘l jamg‘armasiga majburiy to‘lovlar (Respublika yo‘l 
jamg‘armasiga majburiy ajratmalar; Respublika yo‘l jamg‘armasiga 
yig‘imlar), davlat boji, bojxona to‘lovlari, ayrim turdagi tovarlar bilan 
chakana savdo qilish va ayrim turdagi xizmatlarni ko‘rsatish huquqi uchun 
yig‘imlar kiradi.