Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

tugallangan
hisoblanadi. 
Subyektiv tomondan
ushbu jinoyat to‘g‘ri qasd bilan sodir etiladi. 
Jinoyatning 
motivi
va undan ko‘zlangan 
maqsad
kvalifikatsiya qilishda 
ahamiyatga ega emas. 
Jinoyatning 
subyekti
16 yoshga to‘lgan har qanday aqli raso jismoniy 
shaxs bo‘lishi mumkin. 
«Boshqaruv tartibiga qarshi jinoyatlar» mavzusi bo‘yicha yakuniy 
savollar 
1. Mansabdor shaxsning o‘zining vakolatlaridan qonunga xilof tarzda 
foydalanishi qanday harakatlarda ifodalanadi? 
1 
Батафсил қаранг: Ўзбекистон Республикасининг Шаҳарсозлик кодекси.
455 

---

2. JK 205-moddasi (Xokimiyat yoki mansab vakolatini suiiste’mol 
qilish) mazmunida ko‘p miqdorda zarar yetkazish va jiddiy ziyon 
yetkazilishi deganda nimani tushunasiz? 
3. Kim mansabdor shaxs deb e’tirof etiladi? 
4. Mas’ul mansabdor shaxs tushunchasiga ta’rif bering. 
5. Xokimiyat yoki mansab vakolatini suiiste’mol qilish bilan mansab 
vakolatini suiiste’mol qilish yo‘li bilan o‘zlashtirish yoki rastrata yo‘li 
bilan talon-toroj qilish jinoyati o‘rtasida qanday farqlar bor? 
6. Xokimiyat yoki mansab vakolatini suiiste’mol qilishning hokimiyat 
yoki mansab vakolati doirasidan chetga chiqishdan farqi nimada? 
7. JK 206-moddasi (Hokimiyat yoki mansab vakolati doirasidan chetga 
chiqish)da nazarda tutilgan jinoyat uchun jinoiy javobgarlikning kelib 
chiqish shartlari qanday? Hokimiyat yoki mansab vakolati doirasidan 
chetga chiqishning qanday turlari bor? 
8. Mansabga sovuqqonlik bilan qarash deganda nima tushuniladi? U 
nimada namoyon bo‘ladi? 
9. Mansabga sovuqqonlik bilan qarash jinoyati uchun shaxsni 
javobgarlikka tortish shartlari. 
10. Mansabga sovuqqonlik bilan qarashning mansabdor shaxsning o‘z 
vazifalariga loqaydlik yoki vijdonsizlarcha munosabatda bo‘lish oqibatida 
ularni bajarmaslikdan qanday farqi mavjud? 
11. Hokimiyat harakatsizligi belgilarini ko‘rsating. Ushbu jinoyat uchun 
javobgarlikning vujudga kelishida qanday shartlar mavjud? 
12. Mansab soxtakorligi nimada ifodalanadi? Uning qanday turlari bor? 
13. Pora olish deganda nima tushuniladi? Pora olishning qanday usullari 
hamda shakllari bor? 
14. Tovlamachilik yo‘li bilan pora olishning tovlamachilikdan farqi 
nimada? 
15. Pora berishning belgilarini ayting. 
16. Pora berish va pora olishning qanday umumiy belgilari bor? 
17. Qanday hollarda pora bergan shaxs javobgarlikdan ozod qilinadi? 
18. Pora olish va berishdagi vositachilik tushunchasi. U qanday shaklda 
ifodalanadi, shaxsni ushbu jinoyat uchun javobgarlikdan ozod qilishning 
456 

---

shartlari. 
19. Pora berishning xizmatchini pora evaziga og‘dirishdan farqi nimada? 
20. Xizmatchini pora evaziga og‘dirish qanday shakllarda namoyon 
bo‘ladi? 
21. Tovlamachilik yo‘li bilan haq berishni talab qilishning alomatlarini 
ko‘rsating. 
22. Davlat ramzlariga hurmatsizlik qilish nimada ifodalanadi? 
23. Faoliyati O‘zbekiston Respublikasida taqiqlangan jamoat 
birlashmalari va diniy tashkilotlar faoliyatida qatnashishga undash uchun 
javobgarlikka tortish shartlari. 
24. Diniy tashkilotlar to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzish usullari. 
25. Yig‘ilishlar, mitinglar, ko‘cha yurishlari yoki namoyishlar o‘tkazish 
deganda nimani tushunasiz? O‘tkazish tartibini buzganlik uchun jinoiy 
javobgarlik vujudga kelishi shartlari. 
26. Taqiqlangan ish tashlashga rahbarlik qilish yoki favqulodda holat 
sharoitida korxona, muassasa yoxud tashkilotlar ishiga to‘sqinlik qilish 
jinoyati uchun jinoiy javobgarlik vujudga kelishi shartlari. 
27. Hokimiyat vakiliga yoki fuqarolik burchini bajarayotgan shaxsga 
qarshilik ko‘rsatish nimada ifodalanadi? 
28. Ozodlikdan mahrum qilish jazosini ijro etish muassasalarining ishini 
izdan chiqaruvchi harakatlarni tavsiflab bering. Ushbu jinoyatdan 
jabrlanuvchini aniqlang. Mazkur jinoyat shaxsga qarshi jinoyatlarning 
ayrim turlaridan nima bilan farq qiladi? 
29. JK 221-moddasi (Jazoni ijro etish muassasasi ma’muriyatining 
qonuniy talablariga bo‘ysunmaslik) mazmunida bo‘ysunmaslik nimani 
anglatadi?
30. Jazoni ijro etish muassasasi ma’muriyatining qonuniy talablariga 
bo‘ysunmaslik uchun jinoiy javobgarlikka tortishning o‘ziga xos 
xususiyatlari. 
31. Ozodlikdan mahrum qilish joylari, dastlabki qamoq, qamoq joylariga 
nimalar kiradi? Qo‘riqlov ostidagi saqlash joyidan qochish deganda nimani 
tushunasiz? 
32. Qonunga xilof tarzda chet elga chiqish yoki O‘zbekiston 
Respublikasiga kirish deganda nimani tushunish lozim? 
33. Qaysi hollarda shaxs qonunga xilof tarzda chet elga chiqqanligi yoki 
457 

---

O‘zbekiston Respublikasiga kirganligi uchun jinoiy javobgarlikdan ozod 
qilinadi? 
34. O‘zbekiston Respublikasida bo‘lish qoidalarini buzish nimalarda 
ifodalanishi mumkin? 
35. JK 224-moddasi (O‘zbekiston Respublikasida bo‘lish qoidalarini 
buzish)da javobgarlik belgilangan jinoyat subyektining qanday 
xususiyatlari mavjud bo‘lishi lozim? 
36. Harbiy yoki muqobil xizmatdan bo‘yin tovlash nimada namoyon 
bo‘ladi? Bo‘yin tovlash usullari va sabablari mazkur jinoyatni 
kvalifikatsiya qilishga ta’sir ko‘rsatadimi? 
37. Ma’muriy nazorat belgilarini ayting. Uning qoidalarini buzish 
nimalarda ifodalanadi? JK 226-moddasi (Ma’muriy nazorat qoidalarini 
buzish)da nazarda tutilgan jinoyat subyektining xususiyatlarini ayting. 
38. Hujjatlar, shtamplar, muhrlar, blankalarni egallash, nobud qilish, 
ularga shikast yetkazish yoki ularni yashirish deganda nima tushuniladi? 
39. Hujjatlar, shtamplar, muhrlar, blankalar tayyorlash, ularni 
qalbakilashtirish, sotish yoki ulardan foydalanish qanday g‘ayriqonuniy 
harakatlarda ifodalanishi mumkin? 
40. O‘zboshimchalik deganda nimani tushunish kerak? JK 229-moddasi 
(O‘zboshimchalik) mazmunidagi «haqiqiy huquq» va «faraz qilingan 
huquq» tushunchalari nimani anglatadi? O‘zboshimchalik uchun jinoiy 
javobgarlikning kelib chiqish shartlarini ayting.
41. Yer uchastkalarini o‘zboshimchalik bilan egallab olish uchun jinoiy 
javobgarlikning kelib chiqish xususiyatlarini ayting. Bu jinoyatning 
o‘zboshimchalikdan farqi nimada? 
42. Diniy ta’limotdan saboq berish tartibini buzish nimada namoyon 
bo‘ladi? Bu jinoyat JK 145-moddasi (Vijdon erkinligini buzish)da nazarda 
tutilgan jinoyatdan nima bilan farq qiladi?