Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

Mahalliy soliqlar va yig‘imlarga 
quyidagilar kiradi: mol-mulk solig‘i; 
yer solig‘i; obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish 
solig‘i; jismoniy shaxslardan transport vositalariga benzin, dizel yoqilg‘isi 
va gaz ishlatganlik uchun olinadigan soliq; savdo-sotiq qilish huquqi 
uchun yig‘im, shu jumladan ayrim turlardagi tovarlarni sotish huquqini 
beruvchi litsenziya yig‘imlari; yuridik shaxslarni, shuningdek, tadbirkorlik 
faoliyati bilan shug‘ullanuvchi jismoniy shaxslarni ro‘yxatga olganlik 
uchun yig‘imlar kiradi. 
Davlat umummilliy dasturlarini amalga oshirish davrida tegishli 
jamg‘armalar tashkil etilishi mumkin bo‘lib, ularga qonun hujjatlarida 
nazarda tutilgan tartibda majburiy to‘lovlar belgilanadi (Soliq kodeksining 
23-moddasi). Shu bilan bog‘liq ravishda har bir alohida holatlarda aybdor 
aniq qaysi soliqni to‘lashdan bo‘yin tovlayotganini aniqlash lozim. 
Obyektiv tomondan 
soliq yoki boshqa to‘lovlarni to‘lashdan bo‘yin 
tovlash daromad yoxud boshqa to‘lovlarni yoki soliq solishning boshqa 
obyektlarini yashirish, kamaytirib ko‘rsatish, ancha miqdordagi soliqlar, 
yig‘imlar, bojlar va boshqa to‘lovlarni to‘lashdan bo‘yin tovlaganlik uchun 
ma’muriy choralar ko‘rilgandan so‘ng, ancha miqdorda sodir etilishi bilan 
tavsiflanadi. 
Soliq kodeksining 25-moddasiga ko‘ra, 
soliq solish obyekti 
soliq 
to‘lovchida soliq yoki boshqa majburiy to‘lov hisoblab chiqarilishi va 
161 

---

(yoki) to‘lanishi yuzasidan majburiyat keltirib chiqaruvchi mol-mulk, 
harakat, harakat natijasi bo‘lishi mumkin. 
Foyda (daromad) 
— mazkur modda ma’nosida — jami daromad bilan 
O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksiga muvofiq belgilanadigan 
chegirmalar o‘rtasidagi farq hisoblanadi. 
Jami daromadga 
jo‘natilgan tovar, bajarilgan ishlar, ko‘rsatilgan 
xizmatlar va boshqa operatsiyalar uchun yuridik shaxs olishi lozim bo‘lgan 
(olgan) yoki tekinga olgan pul yoxud boshqa mablag‘lar kiradi. 
Chegirmalar 
qonunda nazarda tutilgan hollarda soliq solinadigan 
bazaning kamayishiga olib keluvchi soliq to‘lovchining xarajatlari 
hisoblanadi.