Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

qonunga xilof ravishda hibsga 
olish 
deb topiladi. 
Jinoyat-protsessual qonunchiligida nazarda tutilgan alohida hollardan 
tashqari hibsda saqlash uchun belgilanmagan joylarda hibsda saqlash ham 
492 

---

qonunga xilof ravishda hibsda saqlash 
deb hisoblanadi. Bundan 
tashqari, diplomatik immunitetga ega bo‘lgan shaxslarni qamoqqa olish 
yoki hibsda ushlab turish har qanday holatda ham noqonuniy hibsda 
saqlash hisoblanadi.
Jinoyat shaxs qonunga xilof ravishda qamoqqa joylashtirilgandan yoki 
bu ehtiyot chorasini uning qonuniy muddatlari o‘tib ketgandan keyin ham 
aybdorga ayb e’lon qilmasdan yoki tegishli muddatlar uzaytirilmasdan o‘z 
kuchida qoldirgan vaqtdan 
tugallangan 
deb hisoblanadi.
Subyektiv tomondan 
jinoyat hibsga olishning yoki hibsda saqlashning 
noqonuniyligini oldindan bilgan holda 
to‘g‘ri qasd
bilan sodir etiladi.
Agar qonunga xilof ravishda hibsga olish yoki hibsda saqlash 
ehtiyotsizlik orqasida sodir etilgan bo‘lsa (masalan, hibsga olingan 
shaxsning saqlanayotgan muddati «unutilgan» bo‘lsa), bunday holda 
mazkur xizmatchini mansabga sovuqqonlik bilan qaraganlik (JK 207-
moddasi) uchun jinoiy javobgarlikka yoki tegishli ravishda intizomiy 
javobgarlikka tortish masalasi qo‘yilishi mumkin. 
Jinoyatning 
motivi 
shaxsiy yoki boshqacha xususiyatga ega manfaat 
bo‘lishi mumkin.
Bila turib, qonunga xilof ravishda hibsga olish jinoyatining 
subyekti 
faqat sudya bo‘lishi mumkin. 
JPK 315-moddasiga muvofiq, «bila turib, qonunga xilof ravishda hibsda 
saqlash» jinoyatining subyekti, agar bunday saqlash JPKning tegishli 
tartibi bilan uzaytirilmagan bo‘lsa, belgilangan ehtiyot chorasi muddati 
tugashi bilan hibsda turgan shaxslarni darhol ozod qilish bo‘yicha o‘ziga 
yuklatilgan majburiyatni u yoki bu motivlarga binoan bajarmagan hibsda 
ushlab turilgan joy boshlig‘i ham bo‘lishi mumkin.
Agar qonunga xilof ravishda hibsga olish yoki qonunga xilof ravishda 
hibsda saqlash mazkur harakatlarni amalga oshirish vakolatiga kirmagan 
mansabdor shaxs yoki hokimiyat vakili tomonidan amalga oshirilsa, bu 
holatda mazkur shaxsning harakatlari JK 206-moddasi bo‘yicha hokimiyat 
yoki mansab vakolati doirasidan chetga chiqish sifatida kvalifikatsiya 
qilinishi lozim.
493 

---