Maxmudov n. M., Hakimov h. A. Makroiqtisodiy tahlil

9.7. Ishsizlik darajasi va inflatsiya sur’ati o‘rtasidagi o‘zaro 
bog‘liqlik. Fillips egri chizig‘i.  
Inflatsiya  va  ishsizlik  o‘rtasidagi  uzviy  bog‘liqlikni  Fillips  egri 
chizig‘i yordamida tasvirlash mumkin.  
Inflatsiya  sur’atlarining  o‘zgarishi,  aniqrog‘i,  ish  xaqining  o‘sish 
sur’atlari  va  ishsizlik  o‘rtasidagi  bog‘liqlikni  O.  Fillips  tadqiq  qilgan 
(9.7.1–rasm).  
 
9.7.1-rasm. Qisqa muddatda Fillips egri chizig‘i
40
 
bunda,  
u - ishsizlik darajasi; 
W - ish haqining o‘sish sur’atlari.  
                                                            
40
 N.Maxmudov, H.Hakimov. Makroiqtisodiy tahlil. O‘quv-uslubiy majmua. T.TDIU, 2018 

---

96 
Gorizontal o‘q bo‘ylab Fillips ishsizlik darajasi (unemployed - u) ni, 
vertikal  o‘q  bo‘yicha  esa  ish  haqining  o‘sish  sur’atlari  (W)ni  belgiladi. 
Yuksalish  davrida  ish  haqining  yuqori  o‘sish  sur’atlari  va  ishsizlikning 
past  sur’atlari  (W
1
;  u
1
),  davriy  tebranishning  pasayish  fazasida  esa 
aksincha, - ish haqining past va ishsizlikning yuqori sur’atlari (W
2
, ; u
2
) 
kuzatildi. O‘rtacha holat (W
0
; u
0
) ish haqi va ishsizlik sur’atlarining eng 
maqbul  (optimal)  barqaror  iqtisodiy  rivojlanish  vaziyatini  aks  ettiradi. 
Ya’ni,  bunday  vaziyatda  ikkala  ko‘rsatkichning  minimal  darajasiga 
erishiladi.  
Keyinchalik  Fillips  egri  chizig‘i  modifikatsiya  qilingan:  taniqli 
iqtisodchi  olimlar  P.  Samuelson  va  R.  Solou  ish  haqi  sur’atlarini 
narxlarning  o‘sish  darajasiga  yoki  inflatsiyaga  o‘zgartirdilar  (8.  7.  2-
rasm).