Maxalliy byudjet – byudjet tizimining muhim bo’g’ini sifatida

Xulosa va takliflar……………………………………………………… 

 

70 

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati...........................................................  74 

 

---

3 

 

 

KIRISH 

Bitiruv malakaviy ishining dolzarbligi.  O’zbekiston  Respublikasi 

iqtisodiyotida ro’y berayotgan tub o’zgarishlar moliya munosabatlarida, 

jumladan, byudjet tizimi, byudjet jarayoni va byudjetlararo munosabatlar 

asoslarini ijtimoiy-iqtisodiy yaratuvchanlik ruhida qayta ko’rib chiqishni talab 

etmoqda.  «Iqtisodiy o’sish sur’atlarini ta’minlagan  hamda  moliyaviy 

barqarorlikka erishgan islohotlarning hozirgi davrida davlat moliyasi va ayniqsa, 

byudjet tizimi barqarorligini mustahkamlash, mahalliy byudjetlar moliyaviy 

imkoniyatlarini yaxshilash muhim strategik vazifa hisoblanadi».  

 

O’zbekiston Respublikasida bozor munosabatlarining shakllanishiga oid 

tub iqtisodiy islohotlar o’tkazilishi byudjet tizimi, jumladan, mahalliy byudjetlar 

ahamiyatini yanada oshiradi. Chunki hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi 

mahalliy  byudjetlarning  moliyaviy  barqarorligiga  bog’liqdir.  Islohotlar 

chuqurlashishi bilan mahalliy byudjetlar tomonidan moliyalashtiriladigan chora-

tadbirlar hajmi oshaveradi, shuningdek, ular ixtiyoriga qoladigan daromadlar 

ham kengayaveradi.  

Davlat byudjetining daromadlar qismi bo’yicha ko’rsatkichlari to’liq 

bajarildi, erishilgan profitsit yalpi ichki mahsulotga nisbatan 0,4 foizni tashkil 

etdi. 

Davlat jami xarajatlarining asosiy qismi, ya’ni qariyb 59,2 foizi ijtimoiy 

soha va aholini ijtimoiy himoya qilish chora-tadbirlarini amalga oshirishga 

qaratildi, uning 34 foizdan ortig’i ta’lim, 14,5 foizdan ko’prog’i sog’liqni 

saqlash sohalarini moliyalashtirishga yo’naltirildi

1

. 

Mamlakatimiz moliya-byudjet tizimida amalga oshirilayotgan islohotlar 

sharoitida va bugungi kundagi jahon moliyaviy iqtisodiy inqirozi sharoitida 

mahalliy byudjetlar xarajatlarini samarali boshqarishni taqazo etmoqda.