Mavzu:”To’g’ri chiziqli shaharlar”,’’Bog’ shahar’’,”Sots shahar”,”Industrial shahar”, Kabi shaharsozlik konstsepsiyalari ishlab chiqish Shaharsozlik konsepsiyalari

12-modda. Aholi punktlarining turlari
Aholi punktlari shaharlarga, shaharchalarga, qishloqlar va ovullarga bo‘linadi.
Aholining soniga qarab shaharlar quyidagilarga bo‘linadi:
eng yirik — aholisining soni bir milliondan ortiq kishidan iborat;
yirik — aholisining soni ikki yuz ellik mingdan bir milliongacha kishidan iborat;
katta — aholisining soni yuz mingdan ikki yuz ellik minggacha kishidan iborat;
o‘rtacha — aholisining soni ellik mingdan yuz minggacha kishidan iborat;
kichik — aholisining soni ellik minggacha kishidan iborat bo‘lgan shaharlar.
Aholining soniga qarab shaharchalar quyidagilarga bo‘linadi:
katta — aholisining soni yigirma mingdan ortiq kishidan iborat;
o‘rtacha — aholisining soni o‘n mingdan yigirma minggacha kishidan iborat;
kichik — aholisining soni o‘n minggacha kishidan iborat bo‘lgan shaharchalar.
Aholining soniga qarab qishloqlar va ovullar quyidagilarga bo‘linadi:
yirik — aholisining soni besh mingdan ortiq kishidan iborat;
katta — aholisining soni uch mingdan besh minggacha kishidan iborat;
o‘rtacha — aholisining soni bir mingdan uch minggacha kishidan iborat;
kichik — aholisining soni bir minggacha kishidan iborat bo‘lgan qishloqlar va ovullar.
Vaqtinchalik ahamiyatga molik va aholi tarkibi doimiy bo‘lmagan hamda iqtisodiyot tegishli tarmog‘ining xizmat maqsadidagi obyektlari bo‘lgan binolar va inshootlarning guruhlari (vaxta usulida ishlovchi neftchilar, gazchilar, izlanuvchilarning shaharchalari hamda uylari), shuningdek yakka uylar (temir yo‘l nazoratchilarining, o‘rmonchilarning uylari, dala shiyponlari va boshqalar) ushbu binolar va inshootlar ma’muriy, ishlab chiqarish yoki hududiy munosabatlarda shaharsozlik faoliyatining qaysi tegishli subyektlari bilan bog‘liq bo‘lsa, o‘sha subyektlar tasarrufida bo‘ladi.
Aholi punktining turiga qarab shaharsozlik to‘g‘risidagi qonun hujjatlarida shaharsozlik hujjatlarining tarkibi, ularni ishlab chiqish va tasdiqlash tartibi belgilanadi.
Yangi aholi punktlarini joylashtirish hamda mavjudlarini rivojlantirish hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy va investitsiyaviy rivojlantirishning uzoq muddatli prognozlariga, O‘zbekiston Respublikasi hududida aholini joylashtirishning bosh tarhiga, hududlarni rejalashtirish tarhlariga hamda tumanni (tumanlar guruhlarini) rejalashtirish loyihalariga, aholi punktlari hududlarini rivojlantirish va qurishga oid shaharsozlik hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladi.
Aholi punktlarini tashkil etish hamda qayta tashkil etish, ularning maqomi va chegaralarini o‘zgartirish tasdiqlangan shaharsozlik hujjatlari asosida amalga oshiriladi.
Aholi punktlari chegaralaridagi yerlar aholi punktlarining tasdiqlangan bosh rejalariga, shaharsozlik va yer to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga muvofiq ulardan foydalanishning tartibga solinishini amalga oshiruvchi mahalliy davlat hokimiyati organlari tasarrufida bo‘ladi.
Aholi punktlarining yerlaridan foydalanish shartlari va tartibiga doir shaharsozlik talablari shaharsozlik to‘g‘risidagi qonun hujjatlari bilan belgilanadi.