Mavzuning qisqacha tafsiloti. Biz siz bilanushbi darsda

va uning qamrov jihatidan 
1.
Iqtisodiyot tushunchasi 
REJA

---

 
2 
 
Iqtisodiyot va iqtisodiy faoliyat
Insonlarning 
talab-ehtiyojlari 
ko’p 
va 
turlichadir. 
Biologik nuqtai- nazardan olib qaralganda, insonlarga 
faqatgina havo, suv, oziq-ovqat, kiyim- kechak va oddiy 
boshpana bo’lsa kifoya qiladi. Ammo biz yashayotgan 
zamonaviy jamiyatda insonlar o’z turmush-tarzini va 
yashash–sharoitlarini yaxshilash uchun ko’proq xizmatlar va 
mahsulotlarga talab sezadilar. Endi insonlar daryodan oqib 
turgan oddiy suvga emas, balki suv idishlardagi chiroyli 
qadoqlangan suv, salqinlantiruvchi ichimliklar va sharbatlarga 
ehtiyoj sezadilar. Insonlar o’rmonlardan maymunjon va 
yong’oqlarni terib yemay, balki hushho’r salatlar, mazali 
taomlar 
va 
anvoiy 
yeguliklarni 
xohlaydilar. Kiyinish 
borasida ham avvalgi ibtidoiy jamiyatdagi kabi eng sodda 
kiyim- kechaklarni 
emas, 
balki 
qimmatbaho 
kiyim-
kechaklar, 
bejirim 
va
kostyumlar
paltolarni 
kiyishni 
xohlaymiz, albatta.
Avvalgidek insonlar chaylalarda emas, balki ko’p qavatli binolarda, 
hashamdor imoratlarda kun kechirishni istaydilar. Inson ehtiyojini chek-
chegarasi 
yo’q. Shuningdek, biz o’zimizda kundalik hayotimizni 
yaxshilashga va yengillashtirishga yordam beradigan uy jihozlariga, ta’lim 
olishga, havfsizlikka, uyali telefonlarga, sog’likni saqlash xizmatiga va 
hokazolarga ehtiyoj sezamiz.
Insonni baxtiga yer, foydali qazilma boyliklar, ish qurollari, texnika, mehnat 
qilish va boshqaruvchilik salohiyati kabi ishlab-chiqrish resurslari mavjuddir. 
Huddi mana shu resurslar iqtisodiyotda qo’llanilib, bizga mahsulotlarni ishlab 
chiqarishda va ko’pgina iqtisodiy talablarimizni qondirishda yordam beradi. 
Lekin oddiy haqiqat shundan iboratki, bizning iqtisodiy talablarimizni qondirish 
uchun bizdagi mavjud resurslar chegaralangan. Endi biz tanlashga 
majburmiz. Shu achchiq haqiqat iqtisodiyot iborasini tushunishga yordam 
beradi va o’z o’rnida, iqtisodiyot termini hom-ashyo va resurslar insonlarni
butun ehtiyojlarini qondirish uchun yetarli bo’lmaganligidan
1
Iqtisodiyot fani – iste’molchilar, ishlab- chiqaruvchilar va jamiyat
ushbu cheklangan resurslarni qanday musodara qilishini o’rgatadigan 
ijtimoiy fan hisoblanadi. 
1
Campbell R. McConnell, Stanley L. Br ue. Economics: Tamoyillar, muammolar va siyosat. O’n ettinchi Nashr. 8-
9 b.