3.2. Европа Иттифоқи қишлоқ хўжалиги тизимини ривожлантиришда кластерларнинг ўрни ва роли
Маълумки Европа иттифоқи таркибига кирувчи давлатлар дунёдаги иқтисодиёти ва қишлоқ хўжалиги энг ривожланган давлатлар ҳисобланади. Бу давлатларнинг иқтисодиёти ва қишлоқ хўжалиги дунёнинг бошқа минтақалари билан таққослаганда анча мураккабдир. Шунинг учун иқтисодиётни кластер сифатида ташкил этиш шакли Европада энг кенг тарқалган бўлиб, бутун дунё синфларининг ярмидан кўпроғи Европа Иттифоқига тўғри келади. Минтақавий сиёсат туфайли аксарият иттифоқдаги мамлакатлар кластер стратегияларига кўпроқ эътибор беради. Кластеризатсия жараёни Европада кластер ёндашувининг ўзига хос хусусиятлари ҳисобланади. Европа Комиссияси 2006 йил сентябр ойида турли мамлакатларда амалга оширилган кластер сиёсатини тўла мувофиқлаштириш учун махсус Европа Иттифоқи мамлакатларининг маълумотлар базаси учун Европа Кластер Обсерваторияси яратилди [4]. Мамлакатдаги Европа Кластер Обсерваториясининг 28 та кластер дастурини ишлаб чиқиш Европадаги кластерларнинг сонли таҳлилини таъминлайди. Натижада иттифоқдаги барча кластерлар бўйича маълумотлар баъзаси шакллантирилиб, ривожланишдан ортда қолган давлатларга ссудалар ажратишни таъминлайди.
Шунингдек, кластерлаш консепсиясини ишлаб чиқиш учун масъул бўлган Дания Бизнесни Ривожлантириш Кенгаши бир қатор янги ишланмаларни амалга оширди ва тадқиқотга бир қатор вазирликлар киритилди: бизнес ва саноат, тадқиқотлар, таълим, меҳнат. Аммо Европа кластерлари камдан-кам ҳолларда фақат битта саноат тури ёки бирон бир ҳудуд билан чекланган, чунки Австрия, Германия, Италия, Швейсария, Венгрия корхоналари иштирок этадиган трансчегаравий кластерлар мавжуд ва Франция ва Буюк Британия билан алоқалар фаоллашди. Австрия иқтисодий сиёсатида муҳим ўрин кластер ёндашувига қаратилди, бунда асосий омил илмий ва ишлаб чиқариш корхоналари ўртасидаги алоқаларни ривожлантиришни рағбатлантириш, инновацион дастурлардаги тартибга солувчи тўсиқларни камайтириш, кластерларга ихтисослашиш ва рақобатбардошлик марказларини яратиш сиёсати бўлди. Шунингдек, 1986 йилда Францияда, Монтпеле шаҳрида, қишлоқ хўжалигидаги ўқув ва илмий-тадқиқот муассасалари фаолиятини мувофиқлаштириш ва уларнинг Европа ва жаҳон технологиялари ва инновациялар бозорига киришини таъминлаш учун Агрополис - Агрополис уюшмаси ташкил этилди. 2001 йилдан бери Буюк Британияда Стокбридж технология маркази инновацион агросаноат кластери бўлиб, ёпиқ жойларда ўсимликларни этиштириш, боғдорчилик ва сабзавотчилик соҳаларида илмий ва ўқув дастурларини амалга оширмоқда. Марказда 70 гектар суғориладиган эрлар, 12 дан 1000 квадрат метргача бўлган 40 та замонавий компютер ёрдамида бошқариладиган иссиқхона мавжуд. м ва лабораториялар энг янги ускуналар билан жиҳозланган. Минтақадаги қишлоқ хўжалиги энг ривожланган давлатлардан бири бу Германия федератсиясидир.
Do'stlaringiz bilan baham: |