Mavzuning asosiy savollari: Neyroleptiklar tasnifi

Sedativ moddalarga MNS-ni tinchlantiruvchi moddalar kiradi.  Ular miya po‘stlog‘ida tormozlanish jarayonini oshirib bu jarayonlarni chuqurlashtiradi. Bu ta’sirlar MNS-dagi asosiy funksiyalardan qo‘zg‘aluvchanlikni oshib ketganida yaqqol seziladi. Sedativ moddalar terapevtik dozalarda  uyqu yoki narkoz xolatini chaqirmaydi, lekin tormozlanish protsessini kuchaytirish va qo‘zg‘aluvchanlik jarayonini susaytirish xisobiga MNS -dagi qo‘zg‘alish va tormozlanish jarayonlari o‘rtasidagi muazanatlarni mo’tadillashtiradi va uyqu jarayonini normallashtiradi.

11. Bromidlar ta`sir mexanizmi. Bromizm va uning namoyon bo`lishi.

Bromidlar xazm tizimida yaxshi so‘riladi, ammo ularning tuzlari maxalliy qitiqlash qobilyatiga ega. Shuning uchun ularni eritmasini ovqatdan so‘ng yoki sut, slizlar bilan birga beriladi. Bromning xujayralar membranasidan o‘tishi juda qiyin yuzaga chiqadi. Shuning uchun ularning aksariyat ko‘p qismi xujayralar tashqarisidagi suyuqliklarda yig‘iladi.

Bromning  xujayra ichiga kirishini qo‘zg‘atuvchi moddalar kuchaytiradi, sedativ moddalar esa susaytiradi. Masalan: kofeinning ma’lum dozasi bromni miya to‘qimalariga o‘tishini kuchaytiradi (Pavlov miksturasi), etaminal Na esa susaytiradi. Bromga nisbatan yuqori sezuvchanlik xam qayd etiladi. Bunda xusnbuzar, tumov, kon’yuktivit, shamollash belgilari, bronxit kabi simptomlar yuzaga chiqadi. Bromidlar xazm tizimida so‘rilgandan so‘ng, xujayralardan tashqarida taqsimlanadi, buyrak orqali chiqib ketadi. Bromidlar organizmda to‘planib qolishi mumkin, chunki ularning T _1/2= 12 kunga to‘g‘ri keladi, qolgan qismi esa 1 oy davomida saqlanib qoladi. Shuning uchun xam surinkali qo‘llanilganda zaxarlanish mumkin, buni bromizm xolati deymiz. Bunda bo‘shashish, xotirani susayishi, diqqatning kamayishi, tumov, kon’yuktivit, terida qichish,toshmalar paydo bo‘lishi kuzatiladi. Bromizmni davolash uchun katta miqdorda xloridlar (NaCl, KCl bilan suv beriladi (3-5 litr) (1-9g.)