Mavzular. Dasturiy ta’minot turlari. Operatsion tizimlar va ularning turlari. Kompyuter va mobil qurilmalarning operatsion tizimlari Ma’ruza rejasi

Windows menyulari.

Windowsda foydalanuvchilar 5 turdagi menyu bilan ishlashi mumkin:

• 
  AT ning asosiy menyusi;
  
• 
  barcha obyektlarning kontekst menyulari;
  
• 
  dastur menyulari;
  
• 
  dastur va hujjat darchalarining, shuningdek, muloqot darchalarining boshqaruvchi menyusi;
  
• 
  kaskadli menyu.
  

Menyu - bu biror operatsiyani bajarish imkonini beruvchi buyruqlar majmuidir. menyu bandlari orasida buyruqlardan tashqari ost menyuga kirish imkonini beruvchi bandlar ham bo’lishi mumkin. Bu holda biz ierarxik yoki ichma-ich joylashgan menyu bilan ishlaymiz. Buni dasturlarni ishga tushirish menyusi misolida ko’rishimiz mumkin.

Menyular monitor ekranida joylashishiga ko’ra, vertikal va gorizontal menyularga bo’linadi. Dastur darchalarining menyusi gorizontal bo’lib, u sarlavha satrining tagida joylashgandir.

Vertikal menyu-yuqoridan pastga qarab ochiluvchi menyudir. Windows da vertikal menyuning boshqa ko’rinishi, so`zib chiquvchi deb nomlangan va pastdan yuqoriga qarab ochiluvchi ko’rinishi ham ishlatilgan. Tizimning asosiy menyusi ana shunday menyudir. So`zib chiquvchi menyuning yana bir turi -kontekst menyu deb atalib, u darchaning ixtiyoriy joyida sichqonning o’ng tugmasini bosganda ochiladigan menyudir.

menyular tizimida ishlatiladigan shartli belgilashlar:

• 
  agar menyu bandi davomida ko’p nuqta (...) berilsa, shu band bajarilganda muloqot darchasi ochiladi;
  
• 
  agar menyu bandi davomida uchburchak (_) berilsa, shu band bajarilganda ost menyu ochiladi;
  
• 
  agar menyu bandi kul rang harflarda yozilgan bo’lsa, menyuning shu bandi ayni vaqtda faol emasligini bildiradi;
  
• 
  agar menyu bandi davomida tugma yoki tugmalar kombinatsiyasi ko’rsatilgan bo’lsa, u holda menyuning shu bandini menyuga kirmasdan turib klaviatura yordamida ko’rsatilgan tugmalarni bosib bajarish mumkin. Bu tugmalar akselerator tugmalar (shortcut keys) deyiladi;
  
• 
  menyu bandidagi tagiga chizilgan harf qaynoq tugma (hot key) deb nomlanadi. menyu faol vaqtda klaviaturadan shu harfni bosib tegishli buyruqni bajarish mumkin;
  
• 
  agar menyu bandi oldida qalin nuqta () yoki () belgisi bor bo’lsa, alternativ variantlardan birortasi tanlanganini bildiradi.
  

1.