Мавзу:№8. Терроризм ва экстремизм падидаи хатарзодатарин дар ҷомеаи башарӣ. Нақша : Ду намуди терроризм

Терроризм душмани сулҳу тараққиёт аст. 
Баъди воқеаҳои 11 сентябри соли 2001 дар бинои осмонбуси ШМА содир 
шуда буд ,низ гуфтугӯиҳои мардуми одди ҳам дар бораи терроризм бисёр шуда 
авҷ мегирифт.Ҳарчанд калимаи тероризм дирӯз ё дар гузашта вуҷуд надошта 
бошад ҳам ,акнун таҳдиди он ,алахусус барои Аврупо,маълум аст. 
Сиёсатмадорон ,сиёсатшиносон ва иқтисоддонҳо низ дар ин бора ба сухан 
оғоз кардаанд . Ин тавр терроризм , ки барои ҳамаи мо хатари бузурге
дорад,душмани башарият аст. Мо бояд ниятҳои бади ӯро ва агар лозим ояд 
,чеҳраи ӯро бидонем , пас бидуни муҳокима оқибатҳои терроризмро ба ӯ 
муқобилият кардан ва пешгирӣ кардан воқеӣ хоҳад буд. 
Донишҷӯён ва ҷавонон дар айни ҳол барои мо як ташвиш шуда монд .. 
ташвиш дар он аст ,ки аз сабаби нағз нафаҳмидани дини ислом имрӯз ба ҳар 
гуна мазҳабу гуруҳҳои террористи аъзо шуда дар охир умрҳои худро дар хавф 
монда ба қурбониҳои зиёди даҳшатомез дучор шуда истодаанд. 
Мисоли он дар бораи мазҳаби Ҳизб-ут-Таҳрир ал Исломӣ ,ки дар тӯли 
асрҳои 17 ва 20 аз ҷониби ҷунбиши Ваҳҳоб таъсис ёфтаанд,андешаи равшан 
дошта бошанд,ки имрӯз барои мо хеле ташвишовар аст.Ғояи амали ин мазҳаб 

---

,ки бидуни назардошти талаботи замон кӯр - кӯрона ҳадафҳои худро ба даст 
овардаанд ,ваҳдати дини мо ва ҳамзистии осоиштаи онро ба аъмоли неки 
мусалмонон халалдор мекунанд.Вақте сухан дар бораи таъсири манфии 
экстремизми исломӣ ва фанатизм ба субот ва рушди сулҳи ҷаҳонӣ меравад 
,мо на танҳо дар бораи сабабҳои он дар дохили ислом,балки омилҳое ,ки
боиси он ва таҳрикдиҳандаи он мешавем ,сухан меронем.Масалан ҷосузи 
Бритониёӣ бо номи Шайх Маҳмуд кор мекунад ,соли1730 Абдулваҳоб 
,асосгузори ҷунбиши ваҳобиро пешвоз гирифт.Баътар вай дар рӯзномаҳои
худ навиштааст:"Мо он чизе ки ваҳобия номида будем , шаҳри Наҷд ба 
маркази он табдил ёфтааст.Вазорати корҳои мустамликавии Бритониё 
фаъолияти моро тасдиқ кард ,кӯмакҳои гуногун ва таҷҳизоти зарурӣ дод.,дар 
он вақт маълум шуд ,ки табаддулоти мусулмонон аз дини ҳақиқӣ барои 
мустамликадорони Англия зарур буд. Сабаби дуввум зӯроварӣ алайҳи
мусалмонон дар муносибатҳои байналмилалӣ , хоҳиши нигоҳ доштани қудрати 
давлатҳои мусалмонӣ аз Ғарб ва идомаи сиёсати озмоишии парокандагӣ ва 
ҳукмронист. Ғояҳои он гурӯҳҳо аз чунин иборат буд ки ҳатто китоби 
муқаддаси дини зардуштиёнро нест кардан,олимону донишмандони доноро 
сузондан ба мисоли Ҷорнадо Бруно ва дигарон дидан мумкин аст. Мо
ҳаматарафа барои пешгири ин вабои асри 21 ки терроризм ном гирифтааст 
ҷавонони Ӯзбекистон бар зидди он мубориза бурда бефарк нашуданамон
лозим.Зеро хатари бузургтарин аз замони истиқлолияти мо ин аст ,ки таъсири 
рӯйдодҳои хунини ҳамсояҳои мо Афғонистон ва Тоҷикистон моро ҳеҷ гуна 
кафолате набуд ,ки он ҳам моро ором гузорад.Дар ин масъала аз байн несту 
нобуд ва дур кардани ин иллат аз Осиёи Марказӣ ва ҷаҳон Ӯзбекистон дар 
ҳамкории ташкилотҳои байналмилалӣ низ ҳиссаи худро гузошта чораҳои 
зиёде кардааст. Дар вохурии иттифоқи байналмилали кишварҳои ҷаҳони
барои пешгирии ин иллат дар чунин хулосаҳо омаданд ,ки ин масъларо ҳама 
бо якдигар якдил шуда кор бурдан лозим гуфтанд.Дар муддати якчанд солҳо 
барои пешгири роҳи ин иллат ва масъалаи Афғонистон ки дар он минтақа 
қувваҳои ин иллат ҷой гирифта буд набалки барои осуда кардани Афғонистон 
аз қувваҳои бад балки барои тинҷию осудагии ояндаи мамлакатҳои Осиёи 
Миёна президенти республикаи Ӯзбекистон И.А.Каримов ба ташкилотҳои 
байналмилалӣ ҷаҳонӣ дар нутқи худ муроҷиатҳои зиёде карда буд.Чунки 
баъди пароканда шудани собиқ СССР қувваҳои сиёсӣ дар айни ҳол зидди 
якдигар ҳаракатҳо сар шуда буд.Дар натиҷаи дигаргуниҳо дар аввали асри 21
аз ҷиҳати географи муамоҳои сиёсӣ ва иҷтимоӣ мамлакатҳои ҷаҳон ва 
Осиёи маркази дар ҳолати ногуворе буд ки дар он вақт масъалаи асосӣ ин ба 
даст овардани тинҷию осоиштаги ҳар як халқу миллатҳо буд.Баъди 
рӯйдодҳои хунине,ки 11 сентябр дар ИМА рӯй дод ИМА ба тамоми 
давлатҳои ҷаҳонӣ барои пешгири роҳи террор андешаҳои худро пешниҳод 
карда эълон кард.Сарвари давлатамон И. А .Каримов дар саментҳои навбатие 
ки дар Аврупо соли 1999 шуда гузашт ва дар минбари СММ соли 2000 оид ба 
масъалаҳои иллатҳои асри 21 ва пешгирии роҳҳои он дар маърузаҳои худ 
такрор карда гузашт.

---