Mavzu: Zoologiya faniga kirish. Ikki pallali molluskalar sinfi. Qorinoyoqli molluskalar sinfi

3 – guruh

1. 
   Sista nima?
   
2. 
   Amyoba qandayko’payadi?
   

Yangi mavzu: Zoologiya faniga kirish. Ikki pallali molluskalar sinfi.Qorinoyoqli molluskalar sinfi.

Reja:

1.Zoologiya faniga kirish.

2.Ikki pallali molluskalar sinfi.

3.Qorinoyoqlilar molluskalar sinfi.

Yer yuzida tuzilishi va hayot kechirishi bilan bir – biridan farq qiladigan 1mln 585 ming hayvon turi bo’lib , shulardan O’zbekistonda 15 ming 700 hayvon turi ma’lum. Zoloogiya (yunoncha ,,zoo’’ – hayvon, ,,logos’’ – fan ta’limot) hayvonlarning tuzilishi ,ko’payishi , xilma – xilligi va rivojlanishini o’rganadi.

Hayvon turlarini tarqalishi.

Baliqlar	77 – ta
Sudralib yuruvchilar	58 – ta
Sut emuzuvchilar	108 – ta
Qushlar	432 – ta
Hashoratlar	11000 – ta

Zoologiyaga oid ilk kitobni eramizdan IVasr oldin buyuk yunon olimil Arastu yozgan. U 500 ga yaqin hayvon turiga ta’rif bergan.

K. Linney XVII asrda hayvonlarni tur, urug’,turkum ,sinf kabi sistematik guruhlarga bo’lgan. Ch. Darvin hayvonlarning qazilma qoldig’i,tarqalishi,embrional rivojlanishini o’rganish asosida evalutsion ta’limotni yaratadi.

Hayvonga o’xshaydigan o’simlik (xlomidamanada)

O’simlikka o’xshaydigan hayvon (yashil evgilena )

Faqachanoq

Sadafdor tridakna

u stritsa

perlavitsa

midiya

taroqcha dreysena

Mavzuga oid bo’lgan topishmoq aytiladi

1. 
   Suv yutadi ,dur ishlaydi? J: Dengiz marvaridlari
   
2. 
   Suv ostida bor bir teshik
   

Teshikmas – ikki eshik? J:Baqachanoq

3.Oyog’I yo’q sirpanar

Yashil o’tni kemirar J:Yalang’och shilliq

Baqachanoq – tinch oqadigan daryolar va sayoz ko’llar tibidagi loy yoki qumga tanasini yarmigacha ko’mib yashaydi. Uning boshi bo’lmaydi . Tanasi oyoq va gavda bo’limlaridan tashkil topgan. Uzunligi – 10 – 15 sm ,oldingi tomoni to’mtoq , keyingi tomoni esa suyri shaklda. Bir soatda atigi 20 – 30 sm yo’l bosib o’tadi. Chig’anog’I ohak moddadan iborat.

Oziqlanishi – og’zi oyoqning asosida joylashgan , chirindilar , sodda hayvonlar , qisqichbaqasimonlar ,mikrosko’pik hayvonlar bilan oziqlanadi.

Nafas olishi – nafas olish a’zolari , jabralar oyog’ining ikki yonida mantiya bo’shlig’ida joylashgan . Suvda erigan kislarod jabralarga o’tadi , jabralardan esa karbonat angidirid gazi suvda ajrilib chiqadi . Kislarot jabradan qon oqimi bilan hamma a’zolarga tarqaladi.

Maxsus sezgi a’zolari yo’q