2 0 4 - 2 1 g u r u h
t a l a b a s i
Y o ' l d a s h e v
Y u n u s b e k
Mavzu:Zinalar va liftlar
Reja:
1.Zinalar elementlar
2.Zina vazifalari
3.Liftlar haqida ma'lumot
Qavatlararo aloqa zinalarva liftlar
yordamida amalga oshiriladi.Shu
bilan birga zinalardan avariya sharoitida
kishilarni evakuatsiyaqilishdaham
foydalaniladi.
Zinalar mustahkam,pishiq va odamlar
harakati uchun qulay va xavfsiz
hamda yong‘indan muhofazalanganbo‘
lishi kerak.
Zinalarni bino planida joylashtirish, ularning soni
va o‘lchamlari binoning
vazifasiga, katta-kichikligiga va belgilangan
vaqtda kishilarni evakuatsiya qilish
uchun qulaylik ta’minlanishiga qarab aniqlanadi.
Masalan, turar-joy binolarida
zinalar soni kamida ikkita bo‘lishi, o‘n va undan
ortiq qavatli turar-joy binolarida
har bir kvartiradan to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki bog‘lovchi
o‘tish yo‘li orqali ikkita
zinaga chiqish ta’minlanishi kerak.
Vazifasiga ko‘ra zinalar asosiy yoki bosh
zina, har doim ishlatiluvchi xizmat
zinasi, evakuatsiya zinasi, yordamchi zina
(xizmat paytida foydalaniladigan) va
avariya zinalari (tashqi evakuatsiya zinasi,
o‘t o‘chiruvchilar zinasi) kabi turlarga
bo‘linadi.
Zinalar, marshlardan va zina
maydonchalaridan iborat bo‘ladi. Marsh
konstruksiyasi o‘z navbatida pillapoya va
uni ko‘tarib turuvchi balka
(kosbo‘r)dan iborat bo‘ladi.
1.pillapoyaning yuqori qismi;
2.zina panjarasi ustuni;
3.zina maydonchasi;
1-rasm. Yig‘ma elementlardan
tuzilgan zina:
1 – zina maydonchasi;
2 – zina marshi;
3 – zina panjarasi.
Zina maydonchalari qavat
tekisligi va qavatlar oralig‘ida
joylashgan bo‘ladi. Kishilarni xavfsiz
ko‘tarilishi yoki tushishi uchun
zinalar balandligi 0,9 m bo‘lgan
tutqich panjaralar bilan jihozlangan
bo‘ladi.
Pillapoya vertikal qirrasi
pillapoya odimi gorizontal qirrasi
pillapoya yuzi deb ataladi. Zina
marshi pillapoyalari eng yuqori va
eng pastkisidan (freza toshidan)
tashqari bir xil ko‘rinishga va
o‘lchamga ega bo‘ladi .
Yig‘ma temirbeton konstruksiyadan ishlangan zina
detali;
Liftlardan besh va undan yuqori qavatli turar-joy
binolarida qo‘llaniladi.
Ular uch xil bo‘ladi: odamlarni ko‘tarib tushirishga
mo‘ljallangan, yuklarni
ko‘tarib tushirish uchun (sanoat binolarida) hamda
xizmat (meditsina) liftlari.
Yuk ko‘tarishga nisbatan turar-joy binolarida 350 kg
(5 kishi) va 500 kg
(7 kishilik) yuk ko‘taruvchi liftlar ishlatiladi (3-rasm)
Liftlarning asosiy elementi mashina bo‘linmasiga
o‘rnashtirilgan
ko‘taruvchi lebedkaga po‘lat arqonlar yordamida osilgan
kabinadan iborat bo‘ladi.
Lift shaxtasi butun balandligi bo‘yicha to‘rt tomonlama
o‘raladi va uni ostki
qismida balandligi 1300 mm ga teng chuqurcha bo‘lib, u
joyga amortizator va
tortib turuvchi uskuna joylashtiriladi. Mashina bo‘limi
shaxtaning tepa qismida yoki ostki qismida joylashgan
bo‘lishi mumkin.
. Lift shaxtalarini turar-joy
binolarida joylashtirish
sxemalari:
a, g – zinapoya to‘g‘risida; b
– zinapoya devori biqinida;
v – zinapoya ichida.
Hozirgi paytda turar-joy binolarida
o‘rnatiladigan lift shaxtalari
qalinligi
120 mm bo‘lgan temir-beton
yig‘ma quti ko‘rinishidagi
elementlardan tuzib
chiqiladi.
Lift shaxatlarini odatda zinapoya
yaqiniga o‘rnatish
maqsadga muvofiq hisoblanadi.
E'TIBORINGIZ UCHUN
RAHMAT
Do'stlaringiz bilan baham: |