Мавзу: Ўзбек халқ эртаклари асосида майда пластик композициялар яратиш

a)
c)

To‘g‘ri yon profilli shlitsali birikmani markazlashtirish quy­idagi usullar bilan amalga oshiriladi: 1) shlitsalarning yon to- monlari bo‘yicha - bunda oraliq (zazor) tashqi va ichki diametr bo‘yicha bo‘ladi (5.22- shakl, a); 2) shlitsalarning tashqi di­ametri (D) bo‘yicha - bunda zazor ichki diametr (d) bo‘yicha boMadi (5.22-shakl, b); 3) shlitsalarning ichki diametri (d) bo‘yicha - bunda zazor tashqi diametr (D) bo‘yicha boMadi (5.22-shakl, c).


Y uqori mustahkamlikdagi shlitsali birikma hosil qilish kerak boMsa, shl­itsalarning yon tomonlari bo‘yicha markazlashtirishdan foydalaniladi. Yu­qori aniqlikdagi shlitsali birikma hosil qilish kerak boMsa, tashqi yoki ich­ki diametr bo‘yicha markazlashtirishdan foydalaniladi. Shlitsali birikman­ing shartli belgisiga, markazlashtirish usulini ko‘rsatuvchi harf (b, D, d) yoziladi. Masalan, tashqi diametr bo‘yicha markazlashtirilgan shlitsa- larining soni Z=6, ichki diametri d=26 mm va tashqi diametri D=32 mm boMgan to‘g‘ri yon profilli shlitsali birikmaning shartli belgilanishi quy­idagi ko‘rinishda boMadi:
D-6x26x32.
GOST 2409-96 bo‘yicha shlitsaning cho‘qqisi aylanasi va uning cho‘qqisi sirti yasovchilari valda butun uzunligi bo‘ylab asosiy tutash chiziq bilan, tishi tubi aylanasi va tish tubi sirti yasovchilari esa ingichka tutash chiziq bilan chiziladi (5.23-shakI).
Valning shlitsali (tish chiqarilgan) qismining chegarasi va shlitsaning toMiq profili bilan ularning sbegi oraligMdagi chegara ingichka tutash








faskasi va yumaloqlash radiusi o‘lchamlari kattalashtirilgan masshtabda (M2:i) chiqarib (I) ko rsatilgan.
5.25-shakl, b da shlitsali teshik, uning o‘qiga perpendikular boMgan tekislikdagi proeksiyasi tasvirlangan. Bundan tashqari tish profilining faskasi va yumaloqlash radiusi oMchamlari kattalashtirilgan masshtabda (M2:l)chiqarib (I) ko‘rsatilgan.