Mavzu. Zamonaviy Jahon iqtisodiy Munosabatlari tizimida mamlakat iqtisodiyotining raqobatbardoshligi

2. Raqobatbardoshlikning to’rt omili
Xalqaro Menejment forumi (IFM-International Management Forum) raqobatbardoshlikni "mamlakatning o'z korxonalarida tobora ortib borayotgan qiymatni yaratishga va o'z xalqining farovonligini oshirishga qodir bo'lgan muhitni yaratish va qo'llab-quvvatlash qobiliyatini shakllantiradigan faktlarni va siyosatni tahlil qiluvchi iqtisodiy bilim sohasi» sifatida ta’riflaydi³.
IFM milliy raqobat muhitining holatini va korxonalarning boylik yaratish qobiliyatini belgilaydigan raqobatbardoshlikning to'rt omilini ta’kidlaydi:

1. 
   "Mamlakatning iqtisodiy rivojlanishi, uning makroiqtisodiy holati" omili milliy iqtisodiyot, tashqi savdo, xalqaro investitsiyalar, bandlik va narxlarning makroiqtisodiy xususiyatlarini baholaydi.
   
2. 
   "Hukumat samaradorligi" omili jamoat moliyasi, soliq siyosati, institutsional ramkalar, qonunchilik, ta’limning holatini baholash orqali hukumat siyosatining raqobatbardoshlikni oshirishga qanchalik yordam berishini aniqlaydi.
   
3. 
   "Biznes samaradorligi" omili – korxona tomonidan innovatsiya, rentabellik va ishonchlilik sohasida erishilgan darajadir, va bu mehnat unumdorligi, mehnat bozori, moliya holati, menejment amaliyoti va globallashuvning ta'siri bo'yicha ma’lumotlar asosida baholanadi.
   
4. 
   "Infrastruktura" omili resurslar, texnologiya, ilm-fan va mehnat resurslari biznesning ehtiyojlarini qondirish darajasini belgilaydi. Buning uchun asosiy infratuzilma, texnologik infratuzilma, ilmiy infratuzilma, aholi salomatligi va atrof-muhit holati shuningdek, milliy qadriyatlar tizimini rivojlantirish darajasi ko'rib chiqiladi.
   

Hisob-kitoblarni amalga oshirishda to'rtta raqobatbardoshlik omilining har biri beshta indeksga bo'linadi. Natijada, barcha yigirma ta indeks bir xil vaznga ega va 321 ko’rsatkich bo'yicha baholanadi. (3.2-jadval)
3.2.-jadval
Raqobatbardoshlik omillari indekslarining soni