Mavzu: Yurak- qon tomir va nafas tizimlari kasalliklarida tibbiy reabilitatsiya

Pnevmoniya (o‘pkaning zotiljami yoki yallig‘lanishi) o‘choqli( markazli,o‘choqli) va zardob yig‘ilgan (krupozniy) bo‘ladi.O‘choqli( markazli) pnevmoniya –bu o‘pka to‘qimasining katta bo‘lmagan joylarini va bu jarayonga alveolalar va bronxlar qo‘shilib yallig‘lanishidir.Zardob yig‘ilgan (krupozniy) pnevmoniya (o‘pkaning zotiljam yoki yallig‘lanishi) -bu o‘tkir infeksion (yuqumli) kasalllik bo‘lib,bunda yallig‘lanish jarayoni o‘pkaning bitta bo‘lagini egallaydi.O‘choqli va zardob yig‘ilgan zotiljamda alveolalarning ichida ekssudat(suyuqlik) paydo bo‘lib , qaysiki butunlay so‘rilib yoki yiringlashi mumkin. Zotiljam kasalligida DJT (Davolovchi jismoniy tarbiya)qo‘llashga qarshi ko‘rsatmalar.

1.Bemorlarning yuqori xarorati

2.Bemorlarning yaqqol intoksikatsiyasi(zaxarlanishi)

3.Nafas olish yetishmasligi.

4.Taxikardiya( yurakning tez urishi) To‘shak tartibotida bo‘lgan bemorlarga ShJT (shifobaxsh jismoniy tarbiya)ni qo‘llanilishi.

Bu davrda DJTning vazifalari:

Nafas olish mexanikasini(xarakatlarini) normallashtirish

Nafas olish yetishmasligini kamaytirish

O‘pkadagi patologik o‘choqni qaytishini kuchaytirish

Tashqi nafas olish funksiyasining , yurak-qon tomir ,asab, oshqozon-ichak va boshqa sistemalar faoliyatining ko‘rsatgichlarini yaxshilash.Atelektaz va tromb xosil bo‘lishini oldini olishBemorlarning 3-5 kun kasalxonada bulishlarida tananing haroratining tushishi , yurak urish tezligining kamayishi ,leykotsitozning tushishi bilan DJT buyuriladi.Shifobaxsh gimnastika darslari yakka tartibda o‘tkaziladi.Muolajani statik nafas olish mashqlarini bajarish bilan boshlanadi. ShJT metodisti yordamida bemor maksimal chuqur nafas olishga va lablarini trubochka (naycha) qilib uzoq nafas chiqarishga xarakat qiladilar.Shundan keyin metodist bemor qornining(diafragma joylashgan joyiga) yuqori kvadratiga qo‘lini qo‘yadi va chuqur nafas olish vaqtida qorinni maksimal oldinga chiqarishga iltimos qiladi, bu esa o‘pkaning ventilyasiyasini yaxshilashga ,nafas olishning chuqurligi ko‘payishiga va uning tezligini kamaytirishga , diafragmaning qo‘zg‘alishini ko‘paytirishga imkon beradi.O‘pkani ventilyasiyasini yaxshilash uchun metodist bemorni kasal tomonidan sog‘ tomoniga yotqizadi. Shundan keyin qo‘l va oyoqlarning mayda va o‘rta muskullari guruxiga jismoniy mashqlar qo‘llaniladi. Kasal tomonda yotgan dastlabki xolatda orqani massaj qilinadi.Bu esa o‘pkani asoratlarini oldini olishga olib keladi.