Mavzu: yorug'likning qutblanish hodisasini o'rganish



Download 82,97 Kb.
Pdf ko'rish
Sana21.05.2021
Hajmi82,97 Kb.
#65136
Bog'liq
Mavzu yorug'likning qutblanish hodisasini o'rganish



180-19 guruh talabasi

Mamatov Bobur

4- labaratoriya ishi

MAVZU:YORUG'LIKNING QUTBLANISH HODISASINI O'RGANISH

Savollar

1. Tabiiy, yassi, elliptik va doiraviy qutblangan yorug‘lik to‘lqinlariga ta'rif bering.

2. Qutblangan yorug‘lik olishning qanday uslublari bor?

3. Ikki muhit chegarasiga tushayotgan nurning qanday tushish burchagida singan

nur to‘la qutblangan

bo‘ladi?


4. Nima uchun yorug‘lik nuri anizotrop muhitdan o‘tayotib oddiy va g‘ayrioddiy

nurlarga ajraladi?

5. Oddiy va g‘ayrioddiy nurlar qanday xususiyatlarga ega?

 



Javoblar

1)Elektromagnit yorug‘lik to‘lqinida elektr va magnit vektorlari tartibli ravishda tebransa

bunday

to‘lqinga qutblangan to‘lqin deyiladi. Agar berilgan nuqtadan elektromagnit to‘lqini



o‘tayotganda elektr

maydon kuchlanganligi ma'lum yo‘nalishdagi tekislikda tebranayotgan bo‘lsa, bunday

to‘lqinni yassi yoki

chiziqli qutblangan deyiladi. Agar berilgan nuqtadan elektromagnit to‘lqin o‘tayotganda,

uning elktr maydon kuchlanganligi E modul jihatdan o‘zgarmas bo‘lib, tarqalish o‘qi

yo‘nalishi atrofida

doira bo‘ylab aylansa bunday to‘lqinga doiraviy

qutblangan to‘lqin deyiladi




3)Tabiiy yorug’lik nuri ikki dielektrikni ajratib

turuvchi chegaraga tushayotgan bo’lsin ).

U qisman qaytadi (1  nur) va qisman sinadi (1

nur). Tajribalarda 1  va 1  nurlar o’zaro perpendikulyar

bo’lgan holda qaytuvchi nur tula qutblangan bo’lib,

uning tebranishlari tushish tekisligiga perpendikulyar

bo’lgan tekislikda sodir bo’ladi (rasmda bu

tebranishlar nuqtalar yordamida tasvirlangan).




4)Tekshirishlarning ko’rsatishicha, oddiy

va gayrioddiy nurlar yassi qutblangan ekan.

Lekin ularning tebranishlari o’zaro

perpendikulyar tekisliklarda sodir bo’ladi. Bundan tashkari,

island shpatining oddiy nur uchun

sindirish ko’rsatkichi 1,658 ga, gayrioddiy nur uchun esa

sindirish ko’rsatkichining qiymati nurning

yo’nalishiga bog’liq bo’lib, kristallning optik o’qi yo’nalishida 1,

658 ga, kristallning optik ukiga

perpendikulyar yo’nalishda 1,486 ga tengligi aniqlandi. E’tibor

bersangiz, nurning yo’nalishi

kristallning opti ukiga nisbatan aniqlanyapdi.




5)Island shpati bilan o’tkazilgan tajribalarning ko’rsatishicha, faqat kristallning optik ukiga

parallel ravishda yorug’lik tushgan takdirda nurning ikkiga ajralib sinishi ko’zatilmas ekan, xolos.

Boshqa barcha yo’nalishlarda nur ikkiga ajralib sinadi. Bu holda kristallning optik o’qi O1O2 va

tushuvchi nur o’zaro parallel bo’lmaganligi uchun nur kristallda ikkiga ajraladi. Snellius qonuniga

buysunuvchi oddiy nur o’z yo’nalishini o’zgartirmaydi. Gayrioddiy nur esa uzining «gayrioddiy»

xususiyatini namoyish qilib, normal yo’nalishdan ogadi. Shuni aloxida qayd kilmoq lozimki, bu

nurning «gayrioddiy» ligi kristallga kirish va chikishda hamda kristall ichida namoyon bo’ladi.

Kristalddan chikkandan sung bu nur «g’ayrioddiy» ligini yo’qotib, huddi oddiy nur kabi yassi

qutblangan nur bo’lib koladi. Ammo bu nurning tebranish tekisligi oddiy nurning tebranish

tekisligiga perpendikulyar. Tekshirishlarning ko’rsatishicha, oddiy nur E vektorining tebranishlari

kristall bosh tekisligiga perpendikulyar yo’nalishda, gayrioddiy nurniki esa kristall bosh tekisligida

sodir bo’ladi.



Download 82,97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish