Mavzu: Yorug’lik interferensiyasi va difraksiyasi. Difraksion panjara. Reja

Mustaqil ishlash.
1. Kogerent yoruglik to’lkinlari qanday xosil qilinadi?
Bitta manbadan chiqayotgan yorug’lik nurini ikkiga ajratib turli optik yo’llar o’tgandan so’ng ularni yana qo’shishdan iborat. Optik yo’llar farqi o’zgarmas bo’lsa fazolar farqi ham o’zgarmas bo’ladi.
2. Yorug’lik interferensiya hodisasi nimadan iborat?
Yorug’lik to’lkinlarining interferensiyasi – ikki to’lqin qo’shiladi, buning oqibatida natijaviy (yig’indi) yorug’lik tebranishlari fazoning turli nuqtalarida kuchayadigan yoki zaiflashadigan vaqt o’tishi bilan o’zgarmaydigan manzara kuzatiladi.
3. Yorug’lik diafraksiya hodisasi deb nimaga aytiladi?
Difraksiya – to’lqinlarning to’siqlarni aylanib o’tishi hodisasidir.
4. Nima uchun mikraskop yordamida atomni ko’rib bo’lmaydi?
Yoruglikning to’lqin tabiati buyum detallarning yoki juda mayda narsalarni mikroskop yordamida kuzatishda ularni farq qilish imkoniyatini cheklaydi. Difraksiya mayda narsalarning aniq tasvirlarini xosil qilishga imkon bermaydi, chunki yorug’lik qat'iy to’gri chiziq bo’ylab tarqalmaydi, balki narsalarni aylanib o’tadi, buning oqibatida esa tasvirlar « chaplashib» ketadi. Agar buyum detallarning « chaplashgan» tasvirlar qo’shilib ketsa, har qanday kattalashtirish ham ularni farq qilishga yordam bermaydi, narsalarning chiziqli o’lchamlari yorug’lik to’lqinning uzunligidan kichik bo’lgan taqdirdagina shunday bo’ladi.
5. Yorug’lik dispersiyani qanday sharoitlarda kuzatish mumkin?
Yorug’lik difraksiya