Mavzu: Yo’l belgilarining o’rnatilishi Reja: Yo’l belgilarining guruhlari

Xavfni va tezlikni his qilish
Transport vositasi haydovchisi tezlikni oshirgan sayin, e’tiborini yo’ldan chetga qaratishga vaqti shuncha kam qoladi, shu bilan birga, avtomobilni xavfsiz boshqarish jarayonida xatoliklarga yo’l qo’yish ehtimoli ko’payadi. Avtomobilь tezligi oshishi bilan haydovchining e’tiborini qaratish maydoni kamayadi, chunki u yo’lning uzoqroq masofasini ko’rishga intiladi.
Agar tezlik soatiga 50 km.dan oshmasa, avtomobilni boshqarishda yo’l qo’yiladigan xatolar xavfli oqibatlarga olib kelmaydi. CHunki xavfli vaziyatlarning oldini olishga haydovchining imkoniyati yetarli bo’ladi.
Avtotransport vositasi haydovchisi serqatnov yo’llarda, chorrahalarda, xavfli burilishlarda, tik nishablik va tik balandliklarda, murakkab yo’l sharoitlarida oldindagi xavfni his qilishi va tezlikni belgilangan me’yordan oshirmasligi kerak. Tezlik me’yori bir necha marotaba oshsa bu ko’rsatkich tormoz yo’lining kvadratda oshishiga olib keladi. Buni haydovchi doimo yodida saqlashi kerak.
Avtotransport vositasini boshqarish jarayonida yagona va aniq qaror qabul qilish ko’nikmasi
Haydovchi avtomobilni boshqarish jarayonida zarur bo’lgan axborotlarni qisqa muddat ichida qabul qilib olishi, ularni anglab yetishi va avtomobilni boshqarish bo’yicha maqbul yechimlar qabul qilib, ularni amalga oshirishi kerak.
Agar haydovchi qabul qilib olayotgan axborotlar juda ko’p va tez o’zgarib tursa, haydovchi ularni o’z vaqtida anglab ololmay qolishi, bu esa o’z navbatida, salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Axborotlarni qabul qilish, ularni tushunib, avtomobilni boshqarish uchun to’g’ri yechim qabul qilish va o’z vaqtida to’g’ri xatti – harakatlarni amalga oshirish haydovchining shaxs sifatida ruhiy fiziologik imkoniyatiga, holatiga va kasbiy tayyorgarlik darajasiga bog’liq. Masalan, og’ir yo’l sharoitida haydovchining orqa tomonidagi mashina quvib o’tishni boshlagan bo’lsa, haydovchi yo’l vaziyatini, o’zi amal qilishi mumkin bo’lgan tadbirlarni tahlil qilib, yagona yechimga kelib, orqamdagi haydovchi quvib o’tishni boshladi, menga quvib o’tish xavfli", deb xulosa chiqaradi.
Haydovchi avtomobilini har xil yo’l sharoitlarida va to’rt faslda boshqargan sari uning yagona, aniq qaror qabul qilish ko’nikmasi hamda kasbga bo’lgan ko’nikmalari ham ortib boraveradi.
Mashg’ulot yakuni:
1. Faol ishtirok etgan ta’lim oluvchilarni baholaydi va rag’batlantiradi.
Uyga vazifani berilishi:
2. Kelgusi mashg’ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo’riqnoma beradi.