Mavzu: XXI asr jahon ta'lim tizimidagi global tendensiyalar
Reja
1. Jahonning iqtisodiy rivojlangan davlatlarida ta'lim siyosati.
2. Jahonning iqtisodiy rivojlangan davlatlari ta'lim tizimi.
3. Ta'lim mazmuni.
4. Pedagog-kadrlar tayyorlash tizimi.
5. Xalqaro baholash dasturi.
Buyuk BritaBritaniyada ta'lim tizimi.
- maktabgacha talim.
- boshlang'ich ta'lim.
- umumiy o'rta ta'lim.
- keyingi ta'lim.
- oliy ta'lim.
Maktabgacha ta'lim.
Buyuk britaniyada 3 tort yashar bolalarning 50% yaqini bolalar bogchalari yoki kichkintoylar markazlarida tarbiyalanadi.
5 yoshdan majburiy ta'lim boshlanadi.
ANGLIYADA BOSHLANG’ICH TA'LIM.
- Angliyada 2 tipdagi maktablar mavjud:
1. Davlat maktablari
2. Xususiy maktablar
- o'quv yili 38 hafta davom etadi.
- yil bir biridan yozgi ( 6 hafta) Рождество va пасха ( 2- 3 hafta) tatillari bilan ajratiladigan триместр larga bo'linadi.
Триместр lar ortasida 1 haftalik tanaffus beriladi.
UMUMIY O'RTA TA'LIM
Buyuk Britaniyaning o'rta ta'limi asosan 2 hil gramatik va birlashtirilgan maktablar faoliyat ko'rsatadi. ( ulardan tashqari texnik va zamonaviy maktablar ham bor) Maktablarning ommaviya turi birlashtirilgan maktablar hisoblanadi. Ularda Angliya o'quvchilarining 90% taxsil oladi.
O'quv yili sentyabrida boshlanadi va iyul ohirida tugaydi.
O'quvchilar 11 sinfni tamomlaganidan so'ng majburiy ta'lim tugaganligi haqida sertifikat olish uchun imtihonlar topshiradilar. Bu imtihonlarga britaniyaliklar 2 yil davomida maxsus GCSE ( General Certificate of Secondary Education) dasturi boyicha tayyorlanadi.
Buyuk BritaBritaniyada magistratura faqat bir davom etadi. Britaniya unversitetlarida magistrlik dasturlari 2 toifaga bo'linadi.
RESEARCH programmes va TAUGHT programmers.
TAILAND TA'LIM TIZIMI
Tailand davlati 1238 yilda tashkil topgan Tailand Qirollik Monarxiya hisoblanadi.
Tailandda talim hukumat tomonidan beriladi va bu jarayon maktabgacha tarbiya muasssalarida boshlanib o'rta maktabning yuqori sinflarigacha davom etadi. Mamlakat konstitutsiyasi 12 yillik bepul talimni kafolatlaydi va bu mamlakatda majburiy maktab ta'limi kamida 9 yil davom etishi shart. Rasmiy talim 12 yillik asosiy talim va oliy talimdan iborat. Asosiy talim 6 yil boshlangich va 6 yil o'rta taoimga bolinadi. Oz navbatida orta talim 2 ga bolinadi: 3 yillik 1-daraja va 3 yillik 2-daraja.
Zamonaviy Tailandda davlat talim tizimi 4 bosqichdan iborat:
- maktabgacha talim 1-2 yil
- boshlangich talim 6 yil
- orta ta'lim 6 yil
Tailand unversitetlarida talim 2 tilda olib boriladi. Talabalar oqishga qabul qilinishlaridan oldin talim tilini tanlaydilar . Talim jarayonida esa ular ingiliz tilini tez va oson orgatuvchi koplab dasturlartaklif etiladi. Tailandda oliy talim olish AQSH va Yevropaning bazi davlatlariga nisbatan arzonroq
Osiyo mamlakatlarida talim tizmi.
Janubiy Koreya
Shiori " Insoniyatga foyda keltirish"
Milliy tili Koreys tili.
Maktabgacha ta'lim muassasasi
Koreys bog'chalarda talim tizimining bir qismi hisoblanmaydi. Bolalar xususiy muassasasalarida qabul qilinadi. Ular asosan korreys tilida, biroq ingiliz tilida faoliyat yuritadigan bog'chalar ham anchagina. Bog'chalarga bolalar 3 yoshdan 5 yoshgacha qabul qilinadi. Bog'chalarda asosan musiqa, rasm, hisoblash darslari o'tiladi. Koreys bog'chalarida mustaqillikni shakllantirishga katta e'tibor beriladi.
Boshlangich maktab
Koreyada boshlangich ta'lim uchun oquv yilida 1 martga qadar 6 yoshdan yuqori bo'lgan bolalar qabul qilinadi. Lekin 5 yoshli bolalar ham oqishga kirshga huquqli bolib buning uchun maktab mas ul shaxsning ruxsatnomasini olishi lozim boladi. Ular 13 (12) yoshgacha boshlangich maktablarda talim oladilar. Oquv yili esa 1 mart koreya respublikada davkat bayrami munosabati bilan 2 martdan boshlanadi. 6 yil davom etadigan boshlangich ta'lim majburiy etib belgilangan.
Boshlangich talimda 1 yil 2 smestrga bolingan holda olib boriladi. Boshlangich talimda oqitiladigan fanlar qatoriga:
- koreys tili
- matematika
- aniq fanlar
- jamiyat haqidagi fanlar
- che tili
- tasviriy san'at
- musiqa kiradi.
O'rta talim
Koreya respublikasida o'rta talim 3 yil davom etadi. Kopchilik o'quvchilar o'rta maktabga 12 yoshdan kelishadi va 15 yyoshgacha shu yerda talim olishadi. O'rta talim ham majburiy bolib , 1 oquv yili 1 martdan keyingi yil mart oyiga qadar davom etadi. Darslar 45 daqiqadan etib belgilangan bolib 1 yilda 1222 soatni tashkil etadi.
Yaponiyada talim tarbiya va uning oziga xos xususiyatlari
Yaponiya ta'liming shakllanishi 1867- 1868 yillarda bishlangan. Yaponiya oz oldiga 2 vazifani:
1. Boyish
2. Garb texnalogiyasi Yaponiya ishlab chiqarishiga kiritish masalasini qoyadi va bu ishni amalga oshirish uchun birinchi galda talim tizimini tupdan ozgartirish kerakli aytiladi.
Talim tizimi
Yaponiyada maktab oquvchilari 10 yoshgacha 4 sinfga qadar imtihon topshirmaydi, faqat kichik mustaqil ishlar bilan cheklanadi xolos . Yaponiyada asosiy urgu tarbiyaga qaratiladi bolalar odamlarni va jonivorlarni hurmat qilishga bagrikenglikka,rahmdillikka, haqiqatparvarlikka ozini nazorat qila olishga va tabiatni asrashga orgatiladi. Oquv yilining boshlanishi 1 aprelga togri keladi. Yaponiyada yil boshi eng gozal tabiat hodisalaridan biri sakuraning gullashiga togri keladi. Akademik yil uchun smestrga bolinadi: 1 apreldan 20 iyulgacha, 1 sentabrdan 26 dekabrgacha, 7 yanvardan 25 martgacha.
http://genderi.org
