|
Mavzu 5. Xronometraj kuzatuvi - Reja:
1.Xronametraj nima 2.Xronametraj bosqichlari va maqsadlari 3.Xronoqatorning normal barqarorlik koeffitsienti Xronometraj — bu, grekcha so’zdan olingan bo’lib, xronos-vaqt, metrio-o’lchash, degan ma’noni beradi. Demak, xronometraj - vaqtni o’lchash uslublaridan biridir. Xronometrajning asosiy ob’ekti - operatsiyadir. shuning uchun ham ko’p hollarda operatsiyani xronometraji deb ham yuritiladi.. - Xronometraj — bu, grekcha so’zdan olingan bo’lib, xronos-vaqt, metrio-o’lchash, degan ma’noni beradi. Demak, xronometraj - vaqtni o’lchash uslublaridan biridir. Xronometrajning asosiy ob’ekti - operatsiyadir. shuning uchun ham ko’p hollarda operatsiyani xronometraji deb ham yuritiladi..
- «Ish bajaruvchi yoki xizmat ko’rsatuvchi qanday mehnat qilayotgani (tez yoki sekin) oqilona yoki oqilona bo’lmagan mehnat usullaridan foydalanilayaptimi?» degan savolga javob beradi. .
Xronometraj — ishlab chiqarishda qoʻlda yoki mashinada bajariladigan (takrorlanadigan) muayyan mehnat operatsiyasi uchun sarflangan vaqtni hisoblash. - Xronometraj — ishlab chiqarishda qoʻlda yoki mashinada bajariladigan (takrorlanadigan) muayyan mehnat operatsiyasi uchun sarflangan vaqtni hisoblash.
- Xronometraj kuzatuvning keng tarqalgan turi bo’lib, uning yordamida elementlari qisqa muddatda bajariladigan va davriy ravishda qaytariladigan texnologik operatsiyalarni bajarishga sarflanadigan vaqtni kuzatish va o’lchash yo’li bilan o’rganiladi.
Xronometraj o’tkazishdan maqsad — mehnat operatsiyasining davomiyligini oʻrganish, tahlil qilish, hisobga olish va shu bilan biraga yo’l qo’yilgan xato va kamchiliklarni bartaraf etishdan iboratdir. Bu ishlar sekundomer yoki boshqa elektron vaqt oʻlchash asboblari yordamida amalga oshiriladi. - Xronometraj o’tkazishdan maqsad — mehnat operatsiyasining davomiyligini oʻrganish, tahlil qilish, hisobga olish va shu bilan biraga yo’l qo’yilgan xato va kamchiliklarni bartaraf etishdan iboratdir. Bu ishlar sekundomer yoki boshqa elektron vaqt oʻlchash asboblari yordamida amalga oshiriladi.
Agar xronometraj o’tkazishdan maqsad —ilg’or mehnat usullarini o’rganish bo’lsa, ob’ekt sifatida usta, mohir va tajribali ishchi olinadi. - Agar xronometraj o’tkazishdan maqsad —ilg’or mehnat usullarini o’rganish bo’lsa, ob’ekt sifatida usta, mohir va tajribali ishchi olinadi.
- Agar xronometraj o’tkazishdan maqsad —biror ish uchun operativ vaqt me’yorini aniqlash bo’lsa, u holda ob’ekt sifatida o’rtacha ishlovchi ishchilar olinadi.
- .
Xronometraj o’tkazish bosqichlari
1.Tayyorgarlik bosqichi.
2. Kuzatuvni o’tkazish
3. Kuzatuv natijalarini tahlil qilish.
Tayyorgarlik bosqichi
Kuzatuvning maqsadi belgilanadi
Xronometraj kuzatuvi texnik asoslangan vaqt me’yorini aniqlanadi
operativ ishning tarkibini o’rganish, fiksaj nuqtalarni belgilash
asosiy, yordamchi elementlarga sarflanadigan vaqtlarni ajratish
TNU-5 kuzatuv varag’ini tayorlash
Xronometraj kuzatuvi
Uzluksiz usulda har qaysi usul uchun bitta, odatda elementning tugashini ko’rsatuvchi qayd (fiksaj) nuqtasi belgilanadi, chunki shu nuqtaning o’zi keyingi usulning boshlanish qayd nuqtasiga mos keladi.
Joriy vaqt bo’yicha kuzatuv - texnologik operatsiyaning davriy ravishda qaytarilib turadigan hamma elementlarini o’rganish uchun o’tkaziladi.
Kuzatuvni o’tkazish bosqichi - Kuzatuv kuzatuvchi tomonidan o’tkaziladi, bir va ikki strelkali sekundomerlardan foydalaniladi. Kuzatuv varag’iga, kuzatuvning boshlanish vaqti 0 deb, keyingi elementlar uchun esa ularning tamom bo’lish vaqti yoziladi.
- Kuzatuvchi elementlar bo’yicha vaqt sarfini belgilab, ularni xronometraj kartasiga yozib borish bilangina cheklanmasdan, balki ishchi operatsiyaning mazkur elementini qanday bajarayotganini kuzatib borish kerak.
Kuzatuv natijalarini tahlil qilish bosqichi
operatsiya elementini davom etish vaqti aniqlanadi, buning uchun elementni tugallagan vaqtidan boshlanish vaqti ayirib tashlanadi.
har qanday xronoqatorda operatsiya elementlarini davom etish vaqtida birbiridan keskin farq qiladigan tafovutlar bo’ladi
xronoqator bu kamchiliklardan holi bo’lgandan keyin xronoqatorning barqarorlik koeffitsienti aniqlanadi
Barqarorlik koeffitsienti xronoqatordagi maksimal qiymatni minimal qiymatga taqsimlab aniqlanadi. Barqarorlik koeffitsienti xronoqatordagi maksimal qiymatni minimal qiymatga taqsimlab aniqlanadi. Bu yerda: Kbar – xronoqatorning barqarorlik koeffitsienti. Kuzatuv natijalarining aniqliligi haqiqatdagi barqarorlik koeffitsientini normativ barqarorlik koeffitsienti bilan taqqoslab aniqlanadi. Xronometraj qatorlarining barqaror bo’lishi uchun haqiqatdagi barqarorlik koeffitsienti normal koeffitsientdan kichik yoki teng bo’lishi kerak - Xronometraj qatorining o’rtacha arifmetik qiymati aniqlanadi. Buning uchun elementlar bo’yicha umumiy kuzatishning davom etish vaqtini haqiqatdagi kuzatishlar soniga taqsimlanadi. O’rtacha qiymat har bir xronometraj qatori uchun aniqlanadi. Operativ vaqt aniqlanadi. Operativ vaqt o’rtacha arifmetik qiymatlarning yig’indisidan tashkil topadi
E’tiboringiz uchun rahmat
Do'stlaringiz bilan baham: |
