|
VOLEYBOL SUDYALAR ISHORALAR
QANOT HAKAMLARI KO'RSATISH IMO-ISHORALAR
(Liniyada) voleybol Sudyalarning asosiy ishoralar:
Сигнал "сохасида то'п". Hakam bayrog'i pastga ko'rsatadi.
Сигнал "суд ташкарида то'п". Hakam bayrog'i yuqoriga ko'rsatadi.
Сигнал "Сенсорный мяч". hakam qutisini ko'taradi va qo'li bilan qamrab olgan.
сигнал "Хакамлар мамкин эмас". Hakam unga oldida qo'llarini kesib o'tadi.
Signal "joylashtirish yoki o'tish davrida xato." Hakam oldinda doira barmog'ini ko'rsatadi.
Signal "sohasida to'p". Sudya qavatda ko'rsatadi, barmoqlari to'g'ri bo'lishi kerak.
Signal "to'p-by-maydon". hakam rostladi bilan qo'lini ko'taradi qo'llari, kaftlarini hukm yuzlandi.
signal "o'tkazildi to'p" hisoblanadi. hakam önkol ko'taradi, xurmo ko'tarib ketadi.
"Ikki marta bosing», uzatish. Hakam ikki barmoqlarini ko'rsatib.
"To'rt PIN kodni», uzatish. hakam to'rt barmoq bilan qo'lini ko'rsatadi.
Signal "Touch futbolchisi grid". Sudya jur'atkor jamoasi tomonidan panjara keladi.
Signal "raqib tomonida to'r ustidan O'yin". hakam aniq qo'lini ushlab turgan.
Signal "ta'siri to'g'risida hisobot". hakam xurmo ochiq, pastga önkol oladi.
Signal "buzish maydoni". to'g'ri bo'ladigan liniyasi hakam ball.
signal "ikki aybi va qayta." deb hakam ikki qo'li bir barmog'i ko'rsatadi.
Signal "Touch Ball". Boshqa kaft tegib hakam barmoqlari, vertikal holatda qo'lini ushlab.
Signal "kechikish uchun Note". hakam bilagini, boshqa kaft qamrab oladi.
Xulosa
Zamonaviy voleybol musobaqalarida yuksak sport natijalariga erishish keskin raqobat ostida kechayotganligi isbot talab qilmaydi. O‘yinlarning har bir lahzasi o‘ta shiddatli va tezkor o‘zgaruvchan vaziyatlar ustunligi bilan farqlanadi. Mashg‘ulot va musobaqalarga xos yuklamalar hajmi, shiddati va o‘yin mazmuni mukammal shakllangan jismoniy hamda funksional imkoniyatlarni talab qiladi. Faqat shunday imkoniyatlarga asoslanilsa yuksak texnik-taktik mahorat musobaqa taqdirini belgilaydi. Shu bilan bir qatorda bugungi voleybolning yana bir ustuvor xususiyatlari shundan iboratki, har bir o‘yinchi va jamoa jismoniy hamda texnik-taktik jihatlardan yuqori ko‘rsatkichlarga ega bo‘lsayu, lekin ularning psixologik imkoniyatlari zaif bo‘lsa, musobaqa davomida foydali natijaga erishish mushkul bo‘lishi ehtimoldan holi emas. Binobarin, ko‘p yillik sport trenirovkasi jarayonida psixologik sifatlar va qobiliyatlarni shakllantirish masalasi boshqa tayyorgarlik turlari kabi ustuvor ahamiyat kasb etadi. Psixologik tayyorgarlikning bosh maqsadi muhim psixik sifatlar – xotira, diqqat, hissiyot, tafakkur, ong, iroda, ko‘rish kengligi va chuqurligi kabi xislatlarni mustaqil mashq qildirishdan iborat bo‘lishi lozim. Bu borada shug‘ullanuvchilarda matonat, shijoat, qat’iyatlik, zukkolik, «makkorlik» va ixtirochilik fazilatlarini sayqal toptirish darkor. O‘quv-trenirovka jarayonida murabbiy o‘z rahbarligi ostida shug‘ullanayotgan turli yoshga mansub guruh a’zolari tarkibidan qobiliyatli, boshqalarga o‘rnak bo‘ladigan bolalarni tanlab olishi va ularni o‘ziga faol yordamchi qilib tayyorlashi nafaqat mashg‘ulotlar samaradorligini oshiradi, balki sport intizomi, umuman ta’lim-tarbiya jarayonini maqsadga muvofiq tashkil qilishga yordam beradi. Ushbu masalaning yana bir ahamiyatli joyi, ya’ni yordamchi faollar joyi shundaki, yordamchi faollar ommaviy voleybolni tashkil qilishda, iste’dodli bolalarni izlab topish, turarjoylarda – mahallalardagi bolalarni voleybolga jalb qilish, musobaqalar tashkil qilish, me’yoriy mashq-testlarini hamda «Alpomish» va «Barchinoy» testlarini qabul qilishda alohida o‘rin egallaydi.Har bir murabbiyni sport to‘garagi va sport maktablarida o‘quv-trenirovka jarayonini maqsadga muvofiq tashkil qilishi uchun shug‘ullanuvchi bolani ta’lim olayotgan maktabi, o‘qituvchilari va ota-onalari bilan hamkorlikda ishlashi muhim ahamiyat kasb etadi. Chunki, murabbiy mashg‘ulotlarni samarali olib borishi, shug‘ullanuvchi bolaning mashqlarni o‘zlashtirishi, uni mahoratini shakllanishi shu bolani maktab va uydagi ahvoli, kayfiyati, dunyoqarashi, qiziqishi hamda xislat va boshqa omillarga bog‘liqdir.Ma’lumki, shug‘ullanuvchi bolani o‘quv-trenirovka jarayonida mashqlarni ongli tushungan holda ijro etishi, yuklamani qanday ijro etayotganligini sezishi, malaka va ko‘nikmalarni hamda o‘yin sirlarini mukammal o‘zlashtira olishi ko‘p jihatdan uning nazariy-intellektual tayyorgarligiga ham aloqadordir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
