Mavzu: Vaqtli qatorlar va dinamik ekonometrik modellar

Ekonometrika

Mavzu: Vaqtli qatorlar va dinamik ekonometrik modellar

Bajardi: Karimov Otabek

Vaqtli qatorlar haqida tushuncha.

Dinamik ekonometrik modellar

CONTENTS

Reja:

01

Ekonometrikaning asosiy masalalaridan biri -- o‘rganilayotgan hodisalarning makonda o‘zgarish va rivojlanish jarayonini tadqiq qilishda vaqt qatorlarini tuzish va tahlil qilish yo‘li bilan hal etiladi.

Iqtisodiy hodisalarning makonda o‘zgarishini ifodalayotgan sonlar ketma-ketligini kuzatish vaqt qatori deb ataladi.

Vaqtli qatorlar ko‘rsatkichning barqaror o‘zgarishlariga va xususiy tasodiflar o‘zgarishiga ega bo‘ladi.

Bir xil vaqt o’tishi bilan yig’iladigan, ro’yxatga olinadigan yoki kuzatiladigan ma’lumotlar ketma-ketligiga vaqt qatori deyiladi.

Vaqt qatori – bu o’rganilayotgan ob’yekt biror xususiyatining turli paytda kuzatilgan qiymatlaridan iborat.

Iqtisodiyotda ishsizlik darajasi yoki foiz stavkasining o’zgarishi, valyuta va aksiyalar kursining o’zgarish dinamikasini misol qilib ko’rsatish mumkin.

Kuzatiladigan vaqt oralig’i esa uzluksiz davom etishi, bir minut, bir soat, kun, oy yoki yil bo’lishi mumkin.

Umuman olganda bir ob’yektning bir nechta xususiyati bir paytda kuzatilishi ham mumkin.

HI WORLD

Dinamik ob'ekt bu vaqt o'zgaruvchan tashqi ta'sirlarni qabul qiladigan va ularga chiqish qiymatini o'zgartirish orqali ta'sir ko'rsatadigan ob'ekt. Ob'ekt o'zaro ta'sir qiluvchi dinamik elementlardan iborat ichki tuzilishga ega.

Dinamik modellar iqtisodiy jarayonlarning vaqt bo’yicha o’zgarishini tavsiflaydi.

Dinamik modellarko'rsatkichlar quyidagi turlarga qarab guruhlanadi:

3) ob'ektlar to'plami dinamikasining ko'p o'lchovli modellari : ob'ektlar tizimining bir nechta ko'rsatkichlarini simulyatsiya qilish.

1) bir o'lchovli dinamik modellar: berilgan ob'ektning ba'zi ko'rsatkichlari modellari sifatida tavsiflanadi

2) bitta ob'ekt dinamikasining ko'p o'lchovli modellari: ob'ektning bir nechta ko'rsatkichlarini simulyatsiya qilish;

THANK YOU