Mavzu: Uyqu va uning ahamiyati

Darsning uslubi: Ijodiy, noananaviy savol javob.
Darsning rejasi.

1.Tashkiliy qism: Sinfda o’quvchilarni darsga jalb qilish, ishchi muhitni yaratish. Dunyo va O’zbekistonda yuz bergan muhim yangilklardan xabarlar.

2.O’tilgan mavzuni so’rash:

1.odamning nutqi va fikrlash qobiliyati qanday rivojlanadi?

2. Odam xulq-atvorining shakllanishi nimalarga bog’liq?

3.Hissiyot va uning turlarinihamda sodir bo’lishinitushuntiring?

3.Yangi mavzu bayoni: Uyquning fiziologik tabiati. Uyqu bosh miya katta yarimsharlari po’stloq qismidagi nerv markazlarining tormozlanishi natijasida hosil bo’ladigan fiziologik holatidir. Uyqu vaqtida analizatorlarning faoliyari pasayadi yori butunlay yo’qoladi,ya’ni ko’rish, eshtish, hid va ta’m bilish, harakatlanish, terining issiq-sovuqni, siypalashni, kuchsiz og’riqni sezish hususiyatlari deyarli yo’qaladi. Uxlagan odamda oily nerv faoliyatiga xos bo’lgan fikrlash ong tashqi muhitdagi voqealarni o’zgarishlarni sezish ular to’g’risida xulosa qilish qobiliyati deyarli yuqoladi. Shartli reflekslar hosil bo’lmaydi. Shuni ta’kidlash lozimki, uyqu vaqtida markaziy nerv sistemasining quyi qismlari ya’ni, orqa miya, uzunchoq, o’rta, oraliq miyadagi markazlarning ish faoliyati butunlay yuqolmaydi. Ma’lum darajada pasayadi, chunki bu markazlar odamning hayotini ta’minlaydigan organlar (yurak-qon tomir, nafas olish tizimi, buyrak, endokrin sistemasi kabilr) ishini boshqaradi. Shuning uchun uyqu vaqtida bu organlarning ishi pasayadi xolos.

Uyqu xillari.Odamda uyquningquyidagi turlari bo’lishi mumkin:tabiiy fiziologik uyqu, gipnotik, narkotik uyqu va uyqu kasalliklari.