Mavzu: Uslubiyat turlari. Fonetik uslubiyat

Mavzu: Uslubiyat turlari. Fonetik uslubiyat

Fonetik uslubiyat. Nutq tovushlarining uslubiy xususiyatlari  1) asir, devon kabi so‘zlardagi tovushlarning noto‘g‘ri (asr, divan kabi) talaffuz qilinishi oqibatida nutqda tushunmovchilik yuzaga keladi. 2) –da, -va, -qa (yoki -q) kabi bo‘g‘inlardan keyin yana shunday tovushlar bilan boshlanadigan so‘zlarni keltirish nutqiy g‘alizlikni keltirib chiqaradi: So‘zlarning gapda qo‘llanishi va vazifalari...   Urg‘uning uslubiy xususiyatlari  - uslubiy mazmun paydo bo‘lishiga olib keladi: Siz ahmoq odam emassiz jumlasida ahmoq so‘zidan keyin to‘xtam (pauza) qilinsa, fikr qaratilgan shaxsning ham ahmoq, ham odam emasligi ifodalanishi mumkin: Siz ahmoq, odam emassiz.

Grammatik uslubiyat. Morfologik uslubiyat  Ot turkumiga xos uslubiy xususiyatlar 1. Kelishik qо‘shimchalarining uslubiy xususiyatlari.

• Grammatik uslubiyat. Morfologik uslubiyat  Ot turkumiga xos uslubiy xususiyatlar 1. Kelishik qо‘shimchalarining uslubiy xususiyatlari.
• Kelishik qо‘shimchalari о‘zaro almashib qо‘llanishi mumkin:
• 1) –ni va –dan qо‘shimchalari almashib qо‘llanishi mumkin: Qani, oshdan (ni) oling, mehmon.
• 2) –ni va –ga qо‘shimchalari almashib qо‘llanishi mumkin: Gapingizga (gapingizni) tushunmadim. 3) –ni va –da qо‘shimchalari almashib qо‘llanishi mumkin: Dalani (da) aylandim. 4) –ning va –dan qо‘shimchalari almashib qо‘llanishi mumkin: kelganlarning  biri – kelganlardan biri. 5) kelishik qо‘shimchalari va kо‘makchilar almashib qо‘llanadi: 
• a) –ga qо‘shimchasi о‘rnida uchun kо‘makchisi qо‘llanadi: Ukamga oldim – Ukam uchun oldim. 
• b) –da qо‘shimchasi о‘rnida bilan kо‘makchisi qо‘llanadi: Xatni qalamda yozdi – Xatni qalam bilan yozdi. 
• v) –dan qо‘shimchasi о‘rnida orqali kо‘makchisi qо‘llanadi: Xabarni radiodan eshitdik – Xabarni radio orqali eshitdik. g) –ni qо‘shimchasi о‘rnida haqida kо‘makchisi qо‘llanadi: Akasi kelganini gapirdi – Akasi kelgani haqida gapirdi. 2. Egalik qо‘shimchalarining uslubiy xususiyatlari. 1) otlarda qо‘llangan egalik qо‘shimchasi qaratqich kelishigi qо‘shimchasining mavjudligini, 
• qaratqich kelishigi qо‘shimchasi esa egalik qо‘shimchasining mavjudligini 
• kо‘rsatib turadi: maktab hovlisi, bizning maktab. 
• 2) egalik (qarashlilik ma’nosi) –niki qо‘shimchasi yordamida ham ifodalanishi 
• ham mumkin, faqat bu qо‘shimcha shaxs-son kо‘rsatmaydi: Bizning maktab maktab bizniki.
• 3) qaratqichli birikmalarda shaxs almashib qо‘llanishi ham mumkin: Mening uyim shu yerda – Kaminaning uyi shu yerda.