Mavzu: Umumiy sitoembriologik usullardan foydalana olish

2). Tirik materialda kuzatish usullari. Tirik chang xujayralarining o’sishini bundan 160-yillar oldini Meyen (Meuyen, 1839) tomonidan kuzatilgan. U lola changining genirativ xujayralarini tirik materialda urgangan. Keyinchalik 1876 yillarda rus olimi Chistyakov I.D Epilobium angustifolium o’simligining tirik changidagi genrativ xujayralarni aniqlaydi.
Shunga o’xshash kuzatishlar M.V.Chernoyarov (1938), T.K.Beneskoy (1939), V.A.Poddubnoy Arnoldi (1964) tomonidan olib borilgan.
3). Gistoximik usul. O’simliklarning generativ organlarining rivojlanishi fazalaridan turli xil fiziologik jarayonlarda qatnashuvchi har xil kimyoviy moddalarning hosil bulishini o’zgarishini va to’planishini o’rgannish maqsadida kupincha gistoximik usul ishlatiladi. Embrional xujayralarda boshqa xujayralar singari biologik jarayonlarning o’tishi ko’pincha rN muxutiga bog’liq, rN ni kolorimetrik usul bilan anqlanadi, indikator sifatida neytrol- rot ishlatiladi. Bundan tashqari rN ni aniqlaydigan boshqa xil indokatorlar xam mavjud, xozirgi zamonda embriologik kuzatishlar olib borilganda yuqorida keltirilgan usullardan faqat bittasini qo’llash noto’g’ri bo’ladi, chunki bu usullarning xar qaysining o’ziga xos yutug’i kabi ularning kamchiliklari xam mavjud. Shu sababli embriologik tekshirishlarda kompileks usullarni qo’llash maqsadga muvofiq, bo’ladi. Yani kuztishlarni uzoq, davom etadigan usullar, qisqartirilgan usullar hamda tirik material va fiksasiya qilingan materiallardan olib borish lozimdir.
4). Mikrofotografiya, mikrokinosyomka va boshqa xil kuzatish usullari. Kuzatish natijalarini tasvirlash mikrofotolardan foydalanish borgan sari avj olib bormokda. Keyingi yillarda usimliklardagi embriologik jarayonlarni urganishda mikrokino syomkalaridan xam keng foydalanilmokda. Masalan, eri xotin Bayerlar (1954-1956) endasperm yadrosining bo’linishini kinoplyonkalarga tushirgan. Yoki chang va chang naychalarini kuzatishda. N.Sh. Polunina (1961) M.S. Navashin, L.M. Makushenko va Z.V. Bolxovskiylar (1959-1963), M.Kolesnikov (1963) va boshqa bir qancha olimlar mikro kinos’yomkalardan foydalanganlar.
Xozirgi kunda embriologik jarayonlarni kuzatishda radioaktiv izotoplar qo’llash usullaridan foydalanilmoqda. (I.M. Polyakov va A.I. Dimitriyev 1955).