Mavzu: umumgeografik o`quv xaritalarini o`rganish bajardi

Umumgeografik o`quv xaritalarini o`rganish

Umumgeografik o`quv xaritalari tizimini - foydalanish maqsadiga ko`ra o`quv xaritalari bo`lgan topografik, obzor-topografik, obzor kartalar va o`quv hamda o`lkashunoslik atlaslar tashkil etadi. O`quv umumgeografik xaritalar maktab va oliy o`quv yurtlari uchun belgilangan tartibda tuziladi va nashr qilinadi. Maktab o`quvchilari uchun ularga umumiy va boshlang`ich ma`lumotlar taqdim etuvchi xaritalar, oliy o`quv yurtlari uchun esa ancha mukammal va keng doirada tuziladi.

Kartografiyalash deganda birorta hudud yoki mamlakatning yangi geografik kartalarini yaratish jarayoni tushuniladi.Hozirga kunda kartalarni nashr qilish jarayoni kartografiyaning asosiy tarmoqlaridan biri hisoblanadi. Bu tarmoq sohasi, asosan, kartalarni nashrga tayyorlash va nashr qilish hamda uni yig`ib bosmadan chiqarib zarurat bo`lganda muhofazalash yo`llarini o`rgatadi.

Kartografik asarlarga yirik masshtabli topografik kartalardan tortib , yer yuzining hammasini o`z ichiga olgan mayda masshtabli umumgeografik kartalar,har xil mazmundagi mavzuli kartalar,ayrim mamlakat va ularning regionlarini aks ettiruvchi atlaslarlargacha kiradi. Kartografik asarlar ichida o`quv atlaslari alohida o`rin egallaydi.O`quv atlaslari ikki xil bo`ladi: o`rta maktablarda geografiya fanini o`qitish uchun mo`ljallangan atlaslar va o`quv-o`lkashunoslik atlaslari.O`quv atlaslari shakliga ko`ra : devoriy ya`ni auditoriyada foydalanish, stol ustida ya`ni shaxsan o`zi foydalanishi uchun mo`ljallangan.

O`quv umumgeografik xaritalarini o`rganishda devoriy, sinf va o`lkashunoslik atlaslari tarkibiga kiruvchi umumgeografik xaritalardan foydalanamiz. O`zbekistonda deyarli barcha kartografik asarlar O`zbekiston Respublikasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri davlat qo`mitasiga qarashli “Kartografiya” ilmiy-ishlab chiqarish davlat korxonasida tuziladi va nashr qilinadi