Mavzu: Turli muhitlarda elektr toki Reja

Birinchi qonunning fizik ma'nosi. Birinchi qonunning fizik ma'nosini tushunish
uchun elektroliz va ionli o’tkazish mexanizmini batafsilroq o’rganamiz. Elektrolitdan qancha ko'p zaryad miqdori o’sa, shuncha ionlar elektrodlarga yetib keladi. Musbat ionlar katodga yetib kelib o’ziga yetmagan elektronlarni oladi va neytral atomga aylanib katodga yopishib qoladi. Manfiy ionlar esa anodga tegishi bilan ortiqcha elektronlarini berib, u ham anodga yopishib qoladi. Elektrodlarga yopishadigan har bir ion o’i bilan qanchadir elektr zaryadini olib keladi. Demak, barcha ionlar tashiydigan to’la zaryad elektrodlarga yopishib qoladigan ionlar soniga, ya'ni ajraladigan modda massasiga proporsionaldir.

4. Elеktrokimyoviy ekvivalеnt. Kimyoviy ekvivalеnt. Faradey doimiysi.
Tеxnikada elеktrolizni qo`llanishi.
(1) ifodadagi proporsionallik koeffitsienti k moddaning elektrokimyoviy ekvivalenti deyiladi. U elektrolizda elektrodda ajralib chiqqan modda massasining elektrolit orqali o’tgan zaryad miqdoriga nisbatiga tengdir.
1-jadval Ba'zi moddalarning elektrokimyoviy ekvivalenti

Modda	k, 10 -6 kg/C
Kumush Vodorod Mis Rux	1,118 0,01045 0,3294 0,0388

F

aradeyning ikkinchi qonuni. Moddaning elektrokimyoviy ekvivalenti uning atom (molekulyar) massasi A ning valentlik n ga nisbatiga to’g’riproporsional:
Atom (molekulyar) massaning valentlikka nisbatiga kimyoviy ekvivalent deyiladi. Bu ifodadagi F Faradey doimiysi deyiladi. Uning fizik ma'nosini aniqlash uchun (3) ga (5)ni qo`yamiz
F aradey doimiysi elektrolizda elektrodda ajralib chiqadigan massa moddaning kimyoviy ekvivalentiga teng bo’lishi uchun elektrolitdan o’tishi kerak bo’lgan zaryad miqdorini ko’rsatadi. Faradey sonining qiymati tajribada aniqlangan va F= 9,648 • 104Kl/mol. 4-rasm.